Giải Công dân 6 sách Cánh diều, bài 10: Tiết kiệm

* Khởi động trang 48
- Cả lớp cùng nghe bài hát Việt Nam ơi, nhạc và lời Minh Beta.
- Hãy nêu cảm xúc của mình về hình ảnh đất nước và con người Việt Nam qua bài hát.
Trả lời
Cảm xúc của em về hình ảnh đất nước và con người Việt Nam qua bài hát đó là: Bài hát mang không khí hào hùng, hoành tráng, tự hào hát lên hai tiếng Việt Nam ơi! Việt Nam trong bài hát là hình ảnh những con người chan hoà với núi non, kết nối vòng tay xây dựng đất nước Việt Nam vững mạnh. Từ nơi đồng xanh thơm hương lúa về nơi thành phố xa hoa, Từ nơi hải đảo xa xôi đến nơi rừng xanh mây trắng đó là quê hương của mỗi người con Việt Nam. Chúng ta cùng chung tay xây dựng một xã hội văn minh, một đất nước Việt Nam tươi sáng.

Khám phá 1 trang 49. Quan sát hình ảnh, thảo luận các trường hợp và trả lời câu hỏi
a) Em hãy cho biết, nhân vật trong mỗi trường hợp dưới đây là công dân nước nào? Vì sao?
b) Thế nào là công dân của một nước? Căn cứ vào đâu để xác định công dân của một nước?
1. Anh Mun sinh ra ở Xin-ga-po (Singapore) và lớn lên tại Mỹ. Năm 18 tuổi anh nhập quốc tịch Mỹ.
Hình ảnh:

2. Chị Na-ta-sa (Natasa) sinh ra và lớn lên ở Nga. Năm 18 tuổi chị đến học đại học ở Pa-ri (Pháp) và vẫn mang quốc tịch Nga.
Hình ảnh:

3. Chị Si-vam (Shivam) sinh ra và lớn lên ở Bom-bay (Ấn Độ). Chị mang quốc tịch của cha mẹ là quốc tịch Ấn Độ.
Hình ảnh:

4. Chị Lan Anh có cả cha và mẹ mang quốc tịch Việt Nam. Chị sinh ra và lớn lên ở Việt Nam, mang quốc tịch Việt Nam.
Hình ảnh:

Trả lời
a) Các nhân vật trong mỗi trường hợp dưới đây là công dân của các nước sau:
1. Anh Mun công dân nước Mỹ.
2. Chị Na-ta-sa (Natasa) công dân nước Nga.
3. Chị Si-vam (Shivam) công dân Ấn Độ.
4. Chị Lan Anh công dân Việt Nam.
b) Công dân là người dân của một nước. Quốc tịch là căn cứ để xác định công dân của một nước, thể hiện mối quan hệ giữa Nhà nước và công dân nước đó.

Khám phá 2 trang 50. Đọc thông tin và trả lời câu hỏi
1. Hương, Lan và Nam đều có bố mẹ mang quốc tịch Việt Nam. Các bạn hiện đang sống ở Việt Nam, có quốc tịch Việt Nam, nên các bạn đều là công dân Việt Nam.
2. Toàn sinh ra ở nước Nga. Cả bố và mẹ bạn đều mang quốc tịch Việt Nam, là công dân Việt Nam. Đến năm 10 tuổi thì cả gia đình bạn về Việt Nam sinh sống. Toàn là công dân Việt Nam.
3. Ly có bố là người Hàn Quốc, mẹ là người Việt Nam. Khi mới sinh, bố mẹ Ly làm giấy khai sinh và thỏa thuận với nhau để bạn mang quốc tịch Việt Nam. Ly là công dân Việt Nam.
a) Vì sao Hương, Lan và Nam đều là công dân Việt Nam. Căn cứ vào yếu tố nào để có thể khẳng định điều này?
b) Vì sao bạn Toàn sinh ra ở Nga nhưng vẫn là công dân Việt Nam?
c) Vì sao bạn Iy có bố mang quốc tịch Hàn Quốc nhưng bạn vẫn là công dân Việt Nam? Ly có thể mang quốc tịch Hàn Quốc được không?
Trả lời
a) Hương, Lan và Nam đều là công dân Việt Nam.
Căn cứ vào các yếu tố để khẳng định điều đó là: Hương, Lan và Nam đều có bố mẹ mang quốc tịch Việt Nam. Các bạn hiện đang sống ở Việt Nam, có quốc tịch Việt Nam, nên các bạn đều là công dân Việt Nam.
b) Toàn sinh ra ở Nga nhưng vẫn là công dân Việt Nam vì cả bố và mẹ bạn đều mang quốc tịch Việt Nam, là công dân Việt Nam.
c) Ly mang quốc tịch Hàn Quốc nhưng là công dân Việt Nam vì bố mẹ Ly làm giấy khai sinh và thoả thuận với nhau để bạn mang quốc tịch Việt Nam. Ly là công dân Việt Nam.

Luyện tập trang 51.
Câu 1. Trong các trường hợp dưới đây, ai là công dân Việt Nam, ai là công dân nước ngoài?
A. Bạn Hiền có bố mẹ là công dân Việt Nam, hiện nay bạn sinh sống cùng gia đình ở Ô-xtrây-li-a (Australia).
B. Bạn Hưng có bố mẹ là công dân Việt Nam, bạn đang cùng bố sinh sống ở XIô-va-ki-a (Slovakia), còn mẹ bạn sinh sống tại Việt Nam.
C. Bạn Ôn-ga có bố mẹ là công dân Nga. Bạn sinh ra ở Việt Nam và có nhiều năm sinh sống ở Việt Nam.
D. Bạn Quân có bố là công dân Việt Nam, mẹ là người Ba Lan. Bạn sinh ra ở Việt Nam. Khi Quân sinh ra, bố mẹ bạn không thoả thuận được việc chọn quốc tịch cho bạn.
Trả lời
Trong các trường hợp dưới đây, những người là công dân Việt Nam những người là công dân nước ngoài
- Những người là công dân Việt Nam:
A. Bạn Hiền có bố mẹ là công đân Việt Nam, hiện nay bạn sinh sống cùng gia đình ở Ô-xtrây-li-a (Australia).
B. Bạn Hưng có bố mẹ là công dân Việt Nam, bạn đang cùng bố sinh sống ở XIô-va-ki-a (Slovakia), còn mẹ bạn sinh sống tại Việt Nam.
D. Bạn Quân có bố là công dân Việt Nam, mẹ là người Ba Lan. Bạn sinh ra ở Việt Nam. Khi Quân sinh ra, bố mẹ bạn không thoả thuận được việc chọn quốc tịch cho bạn.
- Những người không phải công dân Việt Nam là:
C. Bạn Ôn-ga có bố mẹ là công dân Nga. Bạn sinh ra ở Việt Nam và có nhiều năm sinh sống ở Việt Nam.

Câu 2. Trường hợp nào dưới đây không phải là công dân Việt Nam?
A. Người có quốc tịch Việt Nam nhưng chưa đủ 18 tuổi.
B. Trẻ em được tìm thấy ở Việt Nam nhưng không rõ cha mẹ là ai.
C. Trẻ em sinh ra ở Việt Nam, mà khi sinh ra có cha mẹ là người nước ngoài.
D. Người có quốc tịch Việt Nam nhưng học tập, công tác ở nước ngoài.
Trả lời
Trường hợp dưới đây không phải là công dân Việt Nam là:
C. Trẻ em sinh ra ở Việt Nam, mà khi sinh ra có cha mẹ là người nước ngoài.

Câu 3. Hường có bố là công dân Hàn Quốc, mẹ là công dân Việt Nam. Khi Hường sinh ra ở Việt Nam, bố mẹ Hường không thoả thuận việc để bạn mang quốc tịch Việt Nam hay Hàn Quốc. Năm Hường 12 tuổi thì cả nhà bạn về Hàn Quốc sinh sống.
Theo em, Hường có quốc tịch Việt Nam hay Hàn Quốc? Vì sao?
Trả lời
Hường có mang quốc tịch Việt Nam vì Hường sinh ra ở Việt Nam và cha mẹ không thoả thuận được quốc tịch cho con.

Câu 4. Là học sinh, em cần làm gì để trở thành một công dân tốt?
Trả lời
Là học sinh, để trở thành người công dân tốt em cần làm những điều sau: Em cần cố gắng chăm chỉ học tập; rèn luyện đạo đức; nỗ lực phát triển bản thân; hiếu thảo với ông bà cha mẹ; có trách nhiệm với bản thân và xã hội; em cần xác định mục tiêu và xây dựng kế hoạch học tập, phá triển mục tiêu rõ ràng; học tập theo những tấm gương tốt việc tốt tương lai lớn lên phát triển đất nước để sánh vai với các cường quốc năm Châu – theo lời của chủ tịch Hồ Chí Minh.

Vận dụng trang 51
Câu 1. Hãy kể về một tấm gương công dân Việt Nam tiêu biểu trong học tập, văn hóa, thể thao, lao động sản xuất và kinh doanh. Em học tập được gì ở những tấm gương này?
Trả lời
Một số tấm gương tiêu biểu cho lòng yêu nước như: Trần Quốc Tuấn, Trần Bình Trọng, Võ Thị Sáu, Trần Quốc Toản, Hồ Chí Minh, Lê Văn Tám,...
=> Qua những tấm gương này, em có thể học hỏi được rất nhiều kinh nghiệm từ các giá trị mà ông cha ta để lại như sự kiên trì, dũng cảm, nỗ lực hết sức để đưa đất nước thoát khỏi máu đạn chiến tranh để có sự hòa bình như ngày hôm nay. Từ đó em nhận thức đúng đắn về trách nhiệm của một người con Việt Nam là cố gắng học tập, rèn luyện để trở thành một công dân tốt.