1. Tìm hiểu những biểu hiện của quan tâm, cảm thông và chia sẻ
Câu hỏi trang 11: Em hãy đọc câu truyện, quan sát các bức tranh dưới đây và trả lời câu hỏi:
a) Nêu các biểu hiện của sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ trong câu chuyện "Chiếc băng gạc cho trái tim tan vỡ" và những bức tranh trên.
b) Trong những bức tranh trên, hành vi nào chưa thể hiện sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ? Em có suy nghĩ gì về hành vi đó?
c) Em hãy kể thêm một số biểu hiện khác của sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ?
Trả lời:
a) Biểu hiện của sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ:
- Lắng nghe, động viên, an ủi, nhắn tin, gọi điện hỏi thăm.
- Chia sẻ về vật chất và tinh thần với những người gặp khó khăn.
- Khích lệ, động viên bạn bè quan tâm, cảm thông và chia sẻ với người khác.
- Phê phán thói ích kỉ, thờ ơ trước khó khăn, mất mát của người khác.
b) Ở bức tranh 3, hành vi từ chối đi thăm bạn ốm chưa thể hiện sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ.
Theo em hành vi đó thể hiện sự vô cảm, thờ ơ trước khó khăn đau khổ của người khác. Em nghĩ chúng ta cần phải luôn quan tâm đến bạn bè, biết cảm thông và chia sẻ cùng với bạn khi bạn gặp khó khăn.
c) Một số biểu hiện khác của sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ:
- Cô giáo quan tâm và giúp đỡ các bạn học kém trong lớp.
- Các bạn học sinh dẫn người già qua đường.
- Nhà trường thầy cô và các bậc phụ huynh lập ra quỹ hỗ trợ học bổng cho học sinh nghèo vượt khó,
- Khi miền Trung gặp lũ lụt, nhiều quỹ từ thiện được lập ra để cùng nhau ủng hộ, quyên góp chung tay giúp đỡ.
2. Tìm hiểu ý nghĩa của sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ
Em hãy đọc các trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi:
a) Trong các trường hợp trên, sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ đã mang lại điều gì?
b) Theo em, vì sao phải quan tâm, cảm thông và chia sẻ?
Trả lời:
a) Trong các trường hợp trên, sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ đã mang lại cho mọi người niềm vui, hạnh phúc, sự ấm áp trong tình yêu thương của gia đình; sự thân thiện, cảm giác dễ dàng thích nghi với môi trường mới.
b) Theo em, cần phải quan tâm, cảm thông và chia sẻ vì: con người ai cũng có lúc sẽ gặp phải những khó khăn trong cuộc sống, nếu nhận được sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ thì mọi người sẽ có động lực, niềm tin để vượt qua những khó khăn đó. Qua đó, các mối quan hệ trở nên tốt đẹp hơn, cuộc sống sẽ tràn ngập tình yêu thương, niềm vui và hạnh phúc.
Luyện tập 1 trang 12. Em tán thành hay không tán thành với ý kiến nào dưới đây? Vì sao?
a) Chỉ người nào gặp khó khăn mới cần tới sự quan tâm,cảm thông và chia sẻ .
b) Khi ai đó có lời đề nghị thì mình mới cần quan tâm,cảm thông và chia sẻ .
c) Để thể hiện sự quan tâm, cảm thông chia sẻ chỉ cần tặng quà là đủ.
d) Sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ giúp mọi người cảm thấy vui vẻ,hạnh phúc và yêu
Trả lời:
a) Em không tán thành vì ai cũng cần tới sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ. Tuy nhiên, những người gặp khó khăn cần nhiều hơn.
b) Em không tán thành vì dù họ không đề nghị (có thể vì ngại ngần, có thể vì họ sợ làm phiền người khác) thì mình vẫn cần thể hiện sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ. Bên cạnh đó, nếu mình cần sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ thì cũng nên có lời đề nghị người khác giúp đỡ.
c) Em không tán thành vì tặng quà (vật chất) chỉ là một biểu hiện của quan tâm, cảm thông và chia sẻ. Thể hiện sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ còn cần cả những lời nói, cử chỉ ân cần để thể hiện tấm lòng thật sự quan tâm, biết nghĩ đến người khác.
d) Em tán thành vì đó chính là ý nghĩa của quan tâm, cảm thông và chia sẻ.
Luyện tập 2 trang 13. Em hãy nhận xét hành vi của các bạn dưới đây:
a) Mặc dù rất yêu quý ông bà nhưng H ít khi gọi điện hỏi thăm vì cho rằng như thế là không cần thiết.
b) Thấy hoàn cảnh bác hàng xóm khó khăn, M xin mẹ rau và gạo mang sang biếu bác.
c) Thỉnh thoảng, K lại mượn V mấy thứ lặt vặt như cục tẩy, bút chì,... Thấy vậy ,C ngạc nhiên hỏi :" Cậu cũng có những thứ đó ,sao phải mượn của V làm gì?".K đáp:"Nhà V ở cạnh nhà mình.V rất mặc cảm về hoàn cảnh khó khăn của bản thân ,nên tớ làm như vậy để bạn ấy có nhờ gì tớ thì cũng sẽ thấy thoải mái hơn".
d) Trên đường đi học về,thấy một bạn bị bắt nạt ,T định dừng lại can ngăn nhưng A kéo tay lại bảo :"Thôi..."
Trả lời:
a) Suy nghĩ và việc làm của H không đúng, bạn cần thường xuyên gọi điện hỏi thăm để thể hiện sự quan tâm với ông bà, ông bà sẽ rất vui vẻ và hạnh phúc khi H quan tâm và yêu thương ông bà.
b) Việc làm của M thể hiện bạn rất biết quan tâm, cảm thông và chia sẻ với hoàn cảnh khó khăn của bác hàng xóm.
c) Việc làm của K thể hiện bạn không chỉ quan tâm, cảm thông và chia sẻ với hoàn cảnh khó khăn của bạn bè mà còn rất khéo léo khi thể hiện sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ đó.
d) Việc làm của A thể hiện bạn chưa biết quan tâm, cảm thông và chia sẻ khi thấy người khác gặp hoàn cảnh khó khăn.
Luyện tập 3 trang 13. Em sẽ làm gì nếu ở trong các tình huống dưới đây:
a) Khi đi học cùng bạn, em thấy một em bé đang khóc vì bị lạc.Bạn em nói :"Sẽ có người khác giúp em ấy,còn mình phải đến trường cho kịp giờ học "
b) Hoàn cảnh gia đình của H rất khó khăn do bố mẹ kinh doanh thua lỗ .H tâm sự với em và muốn em không nói với ai.
c) Mặc dù rất muốn giúp đỡ các bạn có hoàn cảnh khó khăn nhưng em không có điều kiện vật chất.
Trả lời:
a) Tình huống 1:
Cách 1: Em sẽ nói với bạn để dẫn em bé đến trụ sở công an gần nhất sau đó sẽ xin lỗi cô giáo nếu không đến kịp giờ học.
Cách 2: Em sẽ dẫn em bé đến trường, gửi ở phòng bảo vệ, nói với bác bảo vệ và thầy, cô giáo để có cách giúp em bé.
Cách 3: Em sẽ gọi điện/tìm người lớn thân quen giúp đỡ em bé,...
b) Tình huống 2
Cách 1: Em sẽ động viên, chia sẻ về mặt tinh thần cùng với H để bạn tập trung học tập.
Cách 2: Em sẽ nói với thầy cô hoặc lớp trưởng để có giải pháp giúp đỡ bạn.
c) Tình huống 3
Cách 1: Em sẽ cùng các bạn bè trong lớp và cô giáo mở một đợt quyên góp để giúp đỡ các bạn có hoàn cảnh khó khăn.
Cách 2: Nếu không có điều kiện vật chất để giúp bạn, em vẫn có thể giúp bạn bằng cách động viên, an ủi, lắng nghe, chia sẻ buồn vui cùng bạn.
Luyện tập 4 trang 13: Trong cuộc sống, em đã thể hiện sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ như thế nào? Hãy chia sẻ theo gợi ý dưới đây:
Nghị luận về một câu tục ngữ hoặc danh ngôn về một vấn đề đời sống