Hướng dẫn trả lời câu hỏi GDCD 9, bài 16: Quyền tham gia quản lí nhà nước, quản lí xã hội của công dân.

Câu hỏi: Theo em, ngoài các quyền các em đã học, công dân còn có quyền gì?

Hướng dẫn trả lời: Ngoài các quyền em đã học, công dân còn có quyền tham gia quản lí nhà nước, quản lí xã hội.

Câu hỏi: Vì sao công dân có quyền tham gia quản lí nhà nước, quản lí xã hội?

Hướng dẫn trả lời: - Công dân có được quyền tham gia quản lí nhà nước vì nhà nước ta là nhà nước của nhân dân, do nhân dân xây dựng lên để phục vụ lợi ích của mình;

- Nhân dân có quyền, có trách nhiệm giám sát hoạt động của cơ quan, tổ chức nhà nước; đồng thời có nghĩa vụ thực hiện tốt chính sách và pháp luật của nhà nước, giúp đỡ, tạo điều kiện cho cán bộ, công chức nhà nước thực thi công cụ.

Câu hỏi: Cơ sở của quyền tham gia quản lí nhà nước, quản lí xã hội của công dân là gì?

Hướng dẫn trả lời: Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Tất cả mọi quyền lực của nhà nước đều thuộc về nhân dân. Nhân dân ta đã lập ra nhà nước, bầu ra những đại biếu ưu tú, thay mặt mình tham gia vào bộ máy và các cơ quan nhà nước để quản lí đất nước, quản lí xã hội. Tất cả những quyền tham gia quản lí nhà nước, quản lí xã hội của công dân đều được quy định trong Hiến pháp 1992.

Câu hỏi: Quyền tham gia quản lí nhà nước, quản lí xã hội là gì?

Hướng dẫn trả lời: Quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội gồm 3 quyền riêng biệt:

+ Tham gia xây dựng bộ máy nhà nước và các tổ chức xã hội (bầu cử đại biếu tham gia vào các cơ quan quyền lực nhà nước...)

+ Tham gia bàn bạc các công việc của đất nước, của địa phương, đơn vị, tố chức, phát biểu ý kiến và biểu quyết khi Nhà nước trưng cần dân ý.

+ Tham gia thực hiện và giám sát, đánh giá các công việc chung.

Câu hỏi: Công dân thực hiện quyền tham gia quản lí nhà nước, quản lí xã hội bằng cách nào?

Hướng dẫn trả lời: Công dân thực hiện quyền tham gia quản lí nhà nước, quản lí xã hội bằng 2 phương thức:

+ Trực tiếp: Tự mình tham gia các công việc thuộc về quản lí nhà nước, bàn bạc, đóng góp ý kiến và giám sát hoạt động của các cơ quan và cán bộ, công chức nhà nước.

+ Gián tiếp: Thông qua các đại biểu do mình bầu ra (đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng Nhân dân các cấp) để họ kiến nghị lên các cơ quan có thẩm quyền giải quyết hoặc qua thư góp ý, kiến nghị trên các phương tiện thông tin đại chúng...

Câu hỏi: Ý nghĩa của quyền tham gia quản lí nhà nước, quản lí xã hội của công dân?

Hướng dẫn trả lời: - Quyền tham gia quản lí nhà nước, quản lí xã hội là quyền chính trị quan trọng nhất của công dân, là cơ sở pháp lí để bảo đảm Nhà nước thực sự là của dân, do dân và vì dân.

- Đảm bảo cho công dân thực hiện quyền làm chủ, thực hiện trách nhiệm công dân đối với Nhà nước và xã hội.

- Chỉ trên cơ sở quyền này người dân mới có thể trực tiếp bầu ra cơ quan quyền lực, thay mặt mình quản lí đất nước, tham gia xây dựng Hiến pháp và pháp luật, tham gia thực hiện, giám .sát mọi công việc của đất nước.

Câu hỏi: Trách nhiệm của Nhà nước trong việc đảm bảo cho nhân dân thực hiện quyền tham gia quản lí nhà nước, quản lí xã hội?

Hướng dẫn trả lời: - Nhà nước ban hành các quy định pháp luật, tạo cơ sở pháp lí khẳng định công dân có quyền tham gia quản lí nhà nước, quản lí xã hội.

- Buộc các cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội tạo cơ chế thuận lợi cho người dân thực hiện quyền, tổ chức thanh tra, giám sát, bảo đảm các điều kiện cho công dân thực hiện quyền của mình.

Câu hỏi: Trách nhiệm của công dân?

Hướng dẫn trả lời: - Công dân có quyền và có trách nhiệm tham gia vào các công việc của Nhà nước, của xã hội để đem lại lợi ích cho xã hội và cho bản thân;

- Hiểu rõ nội dung, ý nghĩa và cách thực hiện.

Câu hỏi: Vì sao Nhà nước quy định công dân có quyền tham gia quản lí nhà nước, quản lí xã hội?

Hướng dẫn trả lời: Nhà nước quy định công dân có quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội nhằm tạo điều kiện và đảm bảo cho công dân thực sự làm chủ Nhà nước, làm chủ xã hội, phát huy cao độ quyền làm chủ của công dân, tạo sức mạnh tổng hợp tập trung xây dựng và quản lí đất nước.

Câu hỏi: Để thực hiện tốt quyền tham gia quản lí nhà nước và quản lí xã hội, công dân cần có điều kiện gì?

Hướng dẫn trả lời: Quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội vừa là quyền, vừa là nghĩa vụ của công dân; công dân phải hiểu rõ nội dung quyền tham gia quản lí nhà nước và quản lí xã hội, phải không ngừng học tập nâng cao nhận thức và năng lực để sử dụng có hiệu quả quyền tham gia quản lí nhà nước, quản lí xã hội, đem lại lợi ích cho đất nước và cho bản thân mình.

Câu hỏi: Học sinh thực hiện quyền này như thế nào ở nhà trường và ở địa phương nơi cư trú?

Hướng dẫn trả lời: - Phải học tập tốt, lao động tốt và rèn luyện ý thức kỉ luật;

- Tham gia góp ý, xây dựng lớp, chi đoàn;

- Tham gia các hoạt động ớ địa phương (bài trừ tệ nạn xã hội, bảo vệ môi trường, an toàn giao thông...)