Giải Địa lí 6 sách Chân trời, bài 9: Cấu tạo của Trái đất. Động đất và núi lửa

I. Cấu tạo của trái đất
Câu hỏi trang 139. Dựa vào hình 9.1 bảng 9.1 và thông tin trong bài em hãy cho biết:
Trái Đất gồm những lớp nào?
Đặc điểm cấu tạo bên trong của trái đất?
Trả lời:
- Trái Đất gồm 3 lớp: vỏ Trái Đất, lớp manti, và nhân
- Đặc điểm cấu tạo bên trong của Trái Đất: Mỗi lớp có những đặc điểm riêng về độ dày, trạng thái vật chất và nhiệt độ
Lớp vỏ: dày 5 - 70km ở trạng thái rắn chắc,là nơi tồn tại của các thành phần tự nhiên như đất, đá, không khí, nước, sinh vật, bao gồm vỏ lục địa và vỏ đại dương
Lớp Manti: dày đến 3000km bao bọc lõi và chiếm 70% khối lượng Trái Đất, vật chất chủ yếu sắt, ni-ken, si-lic, nhiệt độ từ 1300 độ đến trên 2000 độ.
Nhân: là độ dày trên 3000km, chia thành 2 lớp (lõi trong rắn, lõi ngoài lỏng), nhiệt độ từ 4700 độ đến 5000 độ.

II. Các mảng kiến tạo
Câu hỏi trang 140. Dựa vào hình 9.3, em hãy:
- Cho biết lớp vỏ Trái Đất có các mảng kiến tạo lớp nào?
- Xác định nơi tiếp giáp giữa các mảng kiến tạo đang xô vào nhau và giữa các mảng đang tách xa nhau.
Trả lời:
- Lớp vỏ Trái Đất có các mảng kiến tạo lớn như: mảng Phi, mảng Ấn Độ - Ô-xtrây-li-a, mảng Âu - Á, mảng Bắc Mỹ, mảng Thái Bình Dương, mảng Nam Mỹ và mảng Nam Cực.
- Nơi tiếp giáp giữa hai mảng xô vào nhau:
+ Mảng Bắc Mỹ và mảng Nam Mỹ xô vào nhau, nơi tiếp giáp là mảng Trung Mỹ.
+ Mảng Phi và mảng Âu – Á xô vào nhau, nơi tiếp giáp là mảng A-na-tô-li, mảng A–rap và mảng I-ran.
- Mảng Thái Bình Dương và mảng Nam Mỹ tách nhau ra, nơi tiếp giáp là mảng Na-xca.

III. Động đất
Câu hỏi trang 141. Dựa vào hình 9.4 và thông tin bên trong bài em hãy:
Mô tả lại diễn biến nguyên nhân và hậu quả của trận động đất
Xác định các vành đai động đất
Trả lời:
Diễn biến trận động đất:
Khi mọi người đang làm việc và các thiết rung lắc và rơi xuống đất vỡ tan
Thành phố đổ nát, thiếu nước, mất điện
Cường độ 7,8 độ richte, gây ra thương vong cho hàng nghìn người
Nguyên nhân: do sự dịch chuyển của mảng Ấn Độ- Ô-xtray-li-a về phía bắc dẫn đến va đập ở các chỗ nứt gãy và làm chấn động vùng núi Himalaya
Các vành đai động đất:
Vành đai động đất ở phía tây châu Mĩ.
Vành đai động đất giữa Đại Tây Dương.
Vành đai động đất Địa Trung Hải qua Nam Á đến In-đô-nê-xi-a.
Vành đai động đất ở phía tây của Thái Bình Dương, từ eo biển Bê - rinh qua Nhật Bản đến Phi-lip-pin.

IV. Núi lửa
Câu hỏi trang 142. Dựa vào hình 9.4 và thông tin trong bài, em hãy:
Xác định các vành đai núi lửa trên thế giới
Cho biết vì sao núi lửa có thể phun trào? Việc núi lửa phun trào dẫn đến hậu quả gì?
Trả lời:
Các vành đai núi lửa:
Vành đai núi lửa ở phía tây châu Mĩ.
Vành đai núi lửa phía đông Đại Tây Dương.
Vành đai núi lửa Địa Trung Hải qua Nam Á đến In-đô-nê-xi-a.
Vành đai núi lửa ở phía tây của Thái Bình Dương, từ eo biển Bê - rinh qua Nhật Bản đến Phi - lip - pin.
Núi lửa có thể phun trào là do: các mảng kiến tạo va chạm hoặc tách rời nhau, vỏ Trái Đất bị rạn nứt khiến macma ở dưới sâu phun trào ra ngoài trái đất
Việc núi lửa phun trào dẫn đến hậu quả:
Gây ra tổn thất với hàng trăm người thương ving và hàng trăm nghìn người khác phải sơ tán khỏi khu vực gần miệng núi lửa phun trào
Ảnh hưởng đến môi trường sống của con người như tro bụi và dung nham gây ô nhiễm môi trường, tiêu diệt các sinh vật
Tạo thành lớp đất đỏ màu mỡ, thuận lợi cho sự phát triển của cây trồng

Câu hỏi trang 143.
Thông tin về động đất và núi lửa có ở những nguồn nào?
Những từ khóa nào thường được sử dụng để tìm thông tin về núi lửa và động đất?
Trả lời:
Thông tin về động đất và núi lửa có ở những nguồn thông tin qua các sách, báo, chương trình tivi, Internet,...
Những từ khóa thường được sử dụng để tìm thông tin về núi lửa và động đất như: núi lửa, động đất, thảm họa thiên nhiên, hoặc các tư liệu khác

V. Phần Luyện tập - Vận dụng
Luyện tập trang 143.
1. Em hãy cho biết các vành đai núi lửa và động đất có trùng nhau không? Tại sao?
2. Em hãy nêu tên của hai mảnh kiến tạo xô vào nhau và tên của hai mảng kiến tạo tách xa nhau
Trả lời:
1. Các vành đai núi lửa và động đất có trùng nhau vì động đất xảy ra khi có sự dịch chuyển mạnh của các mảng kiến tạo dẫn đến va đạp các chỗ nứt hoặc tách rời nhau, vỏ Trái Đất bị rạn nứt khiến macma ở dưới sâu phun trào ra ngoài trái đất tạo thành các miệng núi lửa.
2.
- Hai mảng tách xa nhau: Mảng Phi và mảng Ấn – Úc; mảng Phi và mảng Nam Cực; mảng Bắc Mĩ và mảng Âu – Á.
- Hai mảng xô vào nhau: Mảng Âu – Á và mảng Phi; mảng Âu – Á và mảng Ấn – Úc.

2. Vận dụng trang 143.
Em hãy lựa chọn một trong hai nhiệm vụ sau:
Giả sử khi đang ở trong lớp học,nếu có động đất xảy ra, em sẽ làm gì?
Em hãy tìm các thông tin về động đất và núi lửa trên thế giới hiện nay.
Trả lời:
Giả sử khi đang ở trong lớp học, nếu có động đất xảy ra, em sẽ tìm góc phòng để ngồi xuống chui xuống gầm bàn, tránh cửa kính, che mặt và đầu bằng cặp sách.
- Các thông tin về động đất và núi lửa trên thế giới:
Núi lửa Merapi, một trong những núi lửa đang hoạt động mạnh nhất thế giới, tiếp tục phun trào dang nham nóng đỏ và gây ra hàng trăm trận động đất nhỏ trên đảo Java, In-đô-nê-xi-a ngày 19/2/2021.
Đêm ngày 22/5/2021, ngọn núi lửa Mount Nyiragongo ở Cộng hòa Dân chủ Congo (cao 3 500 m) lần đầu tiên phun trào khiến ít nhất 31 người thiệt mạng tại. Kể từ đó, khu vực này đã trải qua một loạt trận động đất và dư chấn (ít nhất 92 trận động đất và dư trấn).
Vào khoảng 23 giờ 36 (giờ Nhật Bản) ngày 16-3- 2022, tại khu vực ven biển thuộc tỉnh Fukushima và Miyagi, Đông Bắc Nhật Bản đã xảy ra trận động đất có độ lớn 7,3. Cảnh báo sóng thần trên 1 mét đã được đưa ra sau đó tại tỉnh Fukushima và Miyagi