Giải Khoa học tự nhiên 8 sách Kết nối tri thức, bài 34: Hệ hô hấp ở người

I. Cấu tạo và chức năng của hệ hô hấp
Câu hỏi: Quan sát hình 34.2, mô tả hoạt động của cơ xương và sự thay đổi thể tích lồng ngực khi cử động hô hấp
Giải:
* Làm tăng thể tích lồng ngực:
+ Cơ liên sườn ngoài co → tập hợp xương ức và xương sườn có điểm tựa linh động sẽ chuyển động đồng thời theo 2 hướng: lên trên và ra 2 bên làm lồng ngực mở rộng ra 2 bên là chủ yếu.
+ Cơ hoành co → lồng ngực mở rộng thêm về phía dưới, ép xuống khoang bụng.
* Làm giảm thể tích lồng ngực:
+ Cơ liên sườn ngoài và cơ hoành không co nữa và giãn ra → làm lồng ngực thu nhỏ trở về vị trí cũ.
+ Ngoài ra còn có sự tham gia của một số cơ khác khi thở gắng sức.

Câu hỏi 1 Quan sát hình 34.3 mô tả sự trao đổi khí ở phổi và ở tế bào.
Câu hỏi 2. Trình bày sự phối hợp chức năng của mỗi cơ quan thể hiện chức năng của cả hệ hô hấp
Giải:
Câu 1:
+ Trao đổi khí ở phổi gồm sự khuếch tán của O₂ từ không khí ở phế nang vào máu và của CO₂ từ máu vào không khí phế nang.
+ Trao đổi khí ở tế bào gồm sự khuếch tán của O₂ từ máu vào tế bào của CO₂ từ tế bào vào máu.
Câu 2:
- Nhờ hoạt động của lồng ngực với sự tham gia của các cơ hô hấp mà ta thực hiện được hít vào và thở ra, giúp cho không khí trong phổi thường xuyên được đổi mới.
- Chức năng quan trọng của hệ hô hấp là trao đổi khí, gồm sự trao đổi khí ở phổi và ở tế bào

II. Một số bệnh về phổi, đường hô hấp
1. Viêm đường hô hấp
Câu hỏi 1. Đọc thông tin và thảo luận, nêu nguyên nhân gây bệnh về phổi và đường hô hấp; vận dụng những hiểu biết về các bệnh, nêu biện pháp phòng chống bệnh để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình.
Câu hỏi 2. Điều tra một số bệnh về đường hô hấp trong trường học hoặc địa phương, số lượng người mắc và đề xuất biện pháp phòng chống bệnh rồi hoàn thành thông tin điều tra theo mẫu Bảng 34.1.
Bảng 34.1.

Giải:
Câu 1. Nguyên nhân gây bệnh về phổi và đường hô hấp:
Nguyên nhân do nhiễm trùng. Nhiễm trùng là nguyên nhân gây bệnh viêm đường hô hấp thường gặp nhất. ...
Nguyên nhân từ bệnh hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, mắc bệnh hệ thống, bệnh xơ nang, viêm màng ngoài tim,...
Ung thư phổi,...
Nguyên nhân do chấn thương. ...
Nguyên nhân do thay đổi khí hậu
Biện pháp phòng chống bệnh để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình
Để tránh nhiễm virus cúm và các virus gây bệnh viêm đường hô hấp, tiêm phòng vắc xin là biện pháp hiệu quả song cần tiêm chủ động hàng năm để cập nhật các chủng virus bệnh mới.
Vệ sinh răng miệng sạch sẽ, dùng nước muối súc họng hàng ngày.
Hạn chế dùng tay chạm lên mặt, miệng, mũi,... để tránh lây nhiễm tác nhân gây bệnh.
Bỏ thói quen hút thuốc lá, tránh xa khói thuốc lá để bảo vệ hệ hô hấp khỏe mạnh.

III. Thuốc lá và tác hại của khói thuốc lá
Câu hỏi 1. Làm việc nhóm đưa ra quan điểm của bản thân về việc nên hay không nên hút thuốc lá và kinh doanh thuốc lá.
Câu hỏi 2. Thiết kế một áp phích (poster) tuyên truyền không hút thuốc lá.
Giải:
Câu 1. Không nên hút thuốc lá và kinh doanh thuốc lá:
– Ảnh hưởng sức khỏe: Họng, phổi, tim mạch… dẫn đến tử vong sớm.
=> Ung thư, đột quỵ, đột tử.
– Kinh tế gia đình: 20.000 VND/bao thuốc lá Vina thiệt hại đến vấn đề kinh tế.
– Đạo đức: nêu gương xấu, sa vào tệ nạn xã hội,…
– Môi trường không lành mạnh, thiếu văn hóa, ảnh hưởng đến phụ nữ mang thai và mọi người xung quanh.
– Chập cháy điện, cháy rừng ảnh hưởng lớn đến xã hội, môi trường xung quanh.
Câu 2.


IV. Thực hành hô hấp nhân tạo, cấp cứu người đuối nước
Câu hỏi 1: Nêu ý nghĩa của việc bịt mũi nạn nhân trong phương pháp hà hơi thổi ngạt.
Câu hỏi 2: Tại sao phải dùng tay ấn vào ngực trong phương pháp ấn lồng ngực.
Giải:
Câu 1: Nêu ý nghĩa của việc bịt mũi nạn nhân trong phương pháp hà hơi thổi ngạt.
Câu 2: Tại sao phải dùng tay ấn vào ngực trong phương pháp ấn lồng ngực.