Giải Khoa học tự nhiên 6 sách Chân trời, bài 36: Tác dụng của lực

Câu hỏi thảo luận 1. Quan sát hình 36.1, 36.2 và cho biết hướng chuyển động, tốc độ chuyển động của quả bóng thay đổi như thế nào. Nguyên nhân của sự thay đổi đó là gì?

Trả lời:
- Hình 36.1:
+ Quả bóng đang chuyển động theo hướng này bỗng cầu thủ đánh đầu khiến nó chuyển động theo hướng khác.
+ Tốc độ chuyển động của quả bóng thay đổi.
+ Nguyên nhân của sự thay đổi đó là do quả bóng đã chịu tác động của một lực từ cầu thủ.
- Hình 36.2:
+ Quả bóng đang đứng yên thì cầu thủ sút làm cho bóng bắt đầu chuyển động.
+ Tốc độ chuyển động nhanh lên.
+ Nguyên nhân của sự thay đổi đó là do quả bóng đã chịu tác động của một lực từ cầu thủ.

Câu hỏi thảo luận 2. Ngoài tác dụng gây ra sự thay đổi đột ngột và thay đổi hướng chuyển động của vật, lực còn có thể gây ra tác dụng nào khác ở vật chịu tác dụng lực?
Trả lời:
Ngoài gây ra sự thay đổi tốc độ và hướng chuyển động, lực còn có thể gây ra tác dụng khiến vật chịu lực bị biến dạng.

Luyện tập 1. Lấy ví dụ minh họa cho sự biến đổi chuyển động của vật dưới tác dụng của lực.
Trả lời:
- Ôtô đang chuyển động, khi hãm phanh, lực hãm đã làm cho ô tô chuyển động chậm dần.
- Con cá cắn vào chiếc phao của một cần câu đang nổi, bỗng chìm xuống nước. Lực của con cá đã làm cho chiếc phao bắt đầu chuyển động.
- Bóng đang bay về phía khung thành thì bị hậu vệ phá sang phải. Lực của hậu vệ làm bóng đổi hướng chuyển động.
- Khi đập mạnh quả bóng vào bức tường, quả bóng bật ngược trở lại.

Luyện tập 2. Lấy ví dụ về lực tác dụng lên vật làm vật bị biến dạng.
Trả lời:
- Lấy tay bóp móp quả bóng làm nó bị biến dạng.
- Vò tròn một tờ giấy.
- Gió tác dụng lực làm cho cành cây gãy.
- Kéo dãn lò xo làm nó bị biến dạng.

Vận dụng trang 161. Mô tả tác dụng của lực xuất hiện trong các hình 36.4, 36.5 và 36.6.

Trả lời:
- Hình 36.4: gió đã tác dụng một lực đẩy vào cánh buồn làm nó bị biến dạng và thuyền chuyển động nhanh hơn.
- Hình 36.5: gió đã tác dụng một lực đẩy vào dù làm nó bị biến dạng và rơi với tốc độ chậm hơn.
- Hình 36.6: tay cầu thủ đã tác dụng một lực vào quả bóng khiến cho nó bị biến dạng và ngừng chuyển động.

Bài 1. Lấy ba ví dụ về lực tác dụng lên một vật làm thay đổi tốc độ chuyển động, thay đổi hướng chuyển động hoặc làm vật bị biến dạng.
Đáp án:
Ví dụ
Lực tác dụng lên một vật làm thay đổi tốc độ chuyển động: đang chạy xe đạp, bóp phanh xe khiến xe dừng lại
Lực tác dụng lên một vật làm thay đổi hướng chuyển động: ném quả bóng cao su vào tường, quả bóng chạm tường bị bật lại ra ngoài
Lực tác dụng lên một vật làm thay đổi làm vật bị biến dạng: tay kéo hai đầu lò xo làm lò xo bị biến dạng

Bài 2. Khi quả bóng đập vào một bức tường, lực do tường tác dụng lên bóng
A. chỉ làm biến đổi chuyển động của quả bóng.
B. chỉ làm biến dạng quả bóng.
C. vừa làm biến đổi chuyển động vừa làm biến dạng quả bóng.
D. không làm biến đổi chuyển động và không làm biến dạng quả bóng.
Trả lời:
Đáp án: C

Bài 3. Khi hai viên bi sắt va chạm, lực do viên bi 1 tác dụng lên viên bi 2
A. chỉ làm biến đối chuyển động của viên bi 2.
B.. chỉ làm biến dạng viên bi 2.
C. vừa làm biến đổi chuyển động vừa làm biến dạng viên bi 2.
D. không làm biến đổi chuyển động và không làm biến dạng viên bi 2.
Trả lời:
Đáp án: A

Bài 4. Cho các từ: chuyển động, thay đổi, nhanh hơn, chậm lại, dừng lại, biến dạng. đứng yên.
Hãy chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:
a) Khi cầu thủ đá vào quả bóng đang nằm yên thì chân cầu thủ đã tác dụng lực lên quả bóng khiến cho quả bóng đang (1) ... bắt đầu (2)...
b) Khi thủ môn dùng tay bắt quả bóng đang bay vào khung thành thì tay thủ môn đã tác dụng một lực lên quả bóng khiến cho quả bóng đang (3)... bị (4)....
c) Khi quả bóng bay ngang trước khung thành, cầu thủ nhảy lên dùng đầu đập bóng vào khung thành tức là cầu thủ đã dùng đầu tác dụng một lực lên quả bóng khiến cho quả bóng (5)... hướng chuyển động.
d) Không khí tác dụng lực lên cái dù làm cho vận động viên nhảy dù chuyển động (6)...
e) Dùng tay đè lên tấm nệm cao su làm cho tấm nệm bị (7)...
Trả lời:
a) (1). đứng yên (2). chuyển động
b) (3). chuyển động (4). dừng lại
c) (5). thay đổi
d) (6). chậm lại
e) (7) biến dạng