Giải Lịch sử 6 sách Chân trời, bài 9: Trung Quốc từ thời cổ đại đến thế kỉ VII

I. Điều kiện tự nhiên
Câu hỏi trang 46. Đọc thông tin dưới đây, quan sát hình 9.1 và lược đồ 9.2 em hãy:
Xác định vùng cư trú chủ yếu của cư dân Trung Quốc thời cổ đại
Cho biết Hoàng Hà và Trường Giang đã tác động như thế nào đến cuộc sống của cư dân Trung Quốc thời cổ đại?
Trả lời:
- Vùng cư trú chủ yếu của cư dân Trung Quốc thời cồ đại ở trung và hạ lưu Hoàng Hà về sau mới mở rộng dần địa bàn cư trú xuống lưu vực Trường Giang
- Hoàng Hà và Trường Giang có tác động đến cuộc sống của cư dân Trung Quốc thời cổ đại:
Ở lưu vực Hoàng Hà: Bồi đáp phù sa tạo nên vùng đồng bằng châu thổ phì nhiêu thuận lợi cho việc trồng trọt
Ở lưu vực Trường Giang: Đất đai, phì nhiêu, khí hậu ấm áp thuận lợi cho phát triển nhiều loại cây trồng

II. Quá trình thống nhất và xác lập chế độ Phong kiến dưới thời Tần Thủy Hoàng
Câu hỏi trang 48. Đọc thông tin bên dưới và quan sát lược đồ 9.3, em hãy nêu những nét chính về quá trình thống nhất Trung Quốc của Tần Thủy Hoàng
Quan sát hình 9.4, em hãy cho biết: Tần Thủy Hoàng đã là làm những gì để thống nhất toàn diện Trung Quốc?
Quan sát sơ đồ 9.5, em hãy kể tên các giai cấp mới xuất hiện ở Trung Quốc và mối quan hệ giữa các giai cấp đó.
Trả lời:
Những nét chính về quá trình thống nhất Trung Quốc của Tần Thủy Hoàng:
Trước đó, ở lưu vực Hoàng Hà Trường Giang thường xảy ra nhiều cuộc chiến tranh nhằm thôn tính lẫn nhau của nhiều tiểu quốc
Vào cuối thời nhà Chu, nước Tần mạnh dần, Tần Doanh Chính đánh chiếm các nước, thống nhất Trung Quốc
Để thống nhất toàn diện Trung Quốc, Tần Thủy Hoàng đã thực thi nhiều chính sách như:
Thống nhất lãnh thổ
Thống nhất hệ thống đo lường
Thống nhất tiền tệ
Thống nhất chữ viết
Các giai cấp mới xuất hiện ở Trung Quốc và mối quan hệ giữa các giai cấp đó:
Những quan lại và một số nông dân đã tập trung trong tay nhiều của cải. Bằng quyền lực của mình, họ còn tước đoạt thêm nhiều ruộng đất công. Do đó một giai cấp mới hình thành, bao gồm những kẻ có ruộng tư, vốn là những quan lại và những kẻ có ruộng tư, vốn là những quan lại và những nông dân giàu có, gọi là giai cấp địa chủ.
Giai cấp nông dân cũng bị phân hóa : Một bộ phận nông dân giàu có trở thành địa chủ. Nông dân công xã rất nghèo, họ bị mất ruộng đất và nhận ruộng đất để cày cấy và trở thành nông dân lĩnh canh. Nông dân lĩnh canh phải nộp thuế cho địa chủ
=> chế độ phong kiến Trung Quốc được xác lập.

III. Từ nhà Hán, Nam - Bắc Triều đến nhà Tùy
Câu hỏi trang 50. Quan sát sơ đồ 9.6, em hãy kể tên các triều đại phong kiến Trung Quốc từ nhà Hán đến nhà Tùy
Trả lời:
- Các triều đại phong kiến Trung Quốc từ nhà Hán đến nhà Tùy:
Nhà Hán (206 TCN - 220)
Nhà Tấn (280 - 420)
Nhà Tùy (518 - 618)

IV. Thành tựu tiêu biểu của nền văn minh Trung Quốc cổ đại
Câu hỏi trang 50. Em hãy kể tên một số thành tựu cơ bản của văn minh Trung Quốc thời cổ đại
Em có đồng ý với quan điểm: "Tiên học lễ hậu học văn không"? Lí giải sự lựa chọn của em
Trả lời:
- Những thành tựu cơ bản của văn minh Trung Quốc thời cổ đại:
Về tư tưởng: Nho giáo ( Khổng tử)
Về chữ viết: chữ tượng hình khắc trên mai rùa, xương thú, chuông đỉnh đồng, thẻ tre, trúc
Về văn học: Kinh thi, bộ sử kí của Tư Mã Thiên
Về ý học: chữa bệnh bằng thảo dược, châm cứu, bấm huyệt
Về kĩ thuật: thiết bị đo động đất, kĩ thuật dệt tơ lụa, làm giấy
- Em đồng ý với quan niệm trên. Bởi hiểu đơn giản có nghĩa là: học lễ nghĩa trước, học kiến thức sau. Đạo đức, phẩm chất của người học trò quyết định tinh thần, thái độ học tập và cũng quyết định luôn hiệu quả của việc học tập của mỗi người. Cũng chính yếu tố này quyết định việc sử dụng năng lực của con người vào cuộc sống thường ngày.

Luyện tập 1. Theo em tại sao Hoàng Hà được gọi là “sông Mẹ của Trung Quốc”. Từ đó em hãy kể tên "sông Mẹ" của Ai Cập, Lưỡng Hà, Ấn Độ.
Trả lời:
Hoàng Hà được gọi là “ sông Mẹ của Trung Quốc” vì vai trò to lớn của con sông đem lại. Con sông hàng năng mang một lượng phù sa màu mở tạo một vùng đồng bằng châu thổ phì nhiêu, thuận lợi cho việc trồng trọt, trở thành nơi dân cư tập trung làm ăn sinh sống.

Luyện tập 2. Em hãy nêu vai trò của nhà Tần đối với Lịch sử Trung Quốc.
Trả lời:
Vai trò của nhà Tần đối với Lịch sử Trung Quốc: Nhà Tần đã thống nhất lãnh thổ Trung Quốc làm một, chấm dứt tình trạng chiến tranh liên biên giữa các tiểu quốc, thực thu nhiều chính sánh, đặt nền móng cho sự thống nhất và phát triển lâu dài của Trung Quốc.

Vận dụng 3. Theo em việc phát minh ra kĩ thuật làm giấy có vai trò gì đối với sự phát triển của xã hội hiện nay.
Trả lời:
Giấy có vai trò quan trọng đối với sự phát triển của xã hội ngày nay. Giấy có rất nhiều công dụng: Giấy in báo, giấy không tráng dùng để viết, in ấm, giấy vệ sinh, giấy ăn, giấy làm bìa sổ, bìa tập, giấy làm bìa carton, giấy than, giấy nỉ, giấy dán tường, giấy cuốn thuốc lá, túi giấy, …Ngày nay để giảm thiểu tình trạng ô nhiễm rác thải nhựa nhiều đơn vị, con người đã sáng tạo ra những vật dụng bằng giấy như ống hút giấy, tô giấy, hộp giấy, … Giấy là loại vật liệu không thể thiếu trong cuộc sống hiện nay đặc biệt là tại các văn phòng, trường học chính vì thế chúng ta hãy sử dụng giấy tiết kiệm đúng cách để bảo vệ môi trường.