Giải Ngữ văn 6 sách Kết nối tri thức, bài 6: Thực hành tiếng Việt - Trang 9

Câu 1 trang 9: Giả trong sứ giả có nghĩa là người, kẻ. Hãy tìm một số từ có yếu tố giả được dùng theo nghĩa như vậy và giải thích nghĩa của những từ đó.
Trả lời:
- Tác giả: người tạo ra tác phẩm, sản phẩm (bài thơ, bài văn,…) 
- Độc giả: người đọc. 
 

Câu 2 trang 10: Xác định từ ghép và từ láy trong những từ sau: mặt mũi, xâm phạm, lo sợ, tài giỏi, vội vàng, gom góp, hoảng hốt, đền đáp. Cho biết cơ sở để xác định như vậy.
Trả lời:
- Xác định từ ghép và từ láy:
Từ ghép: mặt mũi, xâm phạm, lo sợ, tài giỏi, gom góp, đền đáp
Từ láy: vội vàng, hoảng hốt
- Cơ sở để xác định: dựa trên nghĩa của từng từ đơn cấu tạo nên từ phức:
Từ ghép: cả hai tiếng đều có nghĩa chung để tạo nên nghĩa của từ ghép
Từ láy: chỉ 1 trong 2 tiếng có nghĩa, còn tiếng còn lại không có nghĩa liên quan đến nghĩa chung của từ láy
 

Câu 3 trang 10: Chỉ ra cụm động từ và cụm tính từ trong những cụm từ sau: chăm làm ăn, xâm phạm bờ cõi, cất tiếng nói, lớn nhanh như thổi, chạy nhờ. Chọn một cụm động từ, một cụm tính từ và đặt câu với mỗi cụm từ được chọn.
Trả lời:
- Phân loại:
Cụm động từ: xâm phạm bờ cõi, cất tiếng nói, lớn nhanh như thổi, chạy nhờ
Cụm tính từ: chăm làm ăn
Đặt câu với Cụm động từ
xâm phạm bờ cõi: Giặc Tống đem quân sang xâm phạm bờ cõi nước ta, bị quân đội nhà Lý đánh thua tơi bời.
cất tiếng nói: Bố và mẹ vui sướng khi nghe con cất tiếng nói đầu đời.
lớn nhanh như thổi: Nhờ được bố mẹ yêu thương, quan tâm chăm sóc, chú bé lớn nhanh như thổi.
chạy nhờ: Hoàn cảnh gia đình khó khăn, mẹ phải chạy nhờ khắp nơi để lo toan cho việc học của con.
Đặt câu với Cụm tính từ: 
chăm làm ăn: Nhờ chăm làm ăn, mà chẳng bao lâu sau ông đã có một cơ ngơi đồ sộ.
 

Câu 4 trang 10: Nêu biện pháp tu từ được dùng trong những cụm từ sau: lớn nhanh như thổi, chết như ngả rạ. Vận dụng biện pháp tu từ này để nói về một sự vật hoặc hoạt động được kể trong truyện Thánh Gióng.
Trả lời:
- Biện pháp tu từ được dùng trong các cụm từ là so sánh (dấu hiệu nhận biết: từ như)
- Vận dụng biện pháp tu từ so sánh để nói về sự vật hoặc hoạt động được kể trong truyện Thánh Gióng:
Gióng ăn mãi mà bụng vẫn chưa no, như một cái động không đáy.
Bàn tay Gióng như có phép lạ, vỗ một cái con ngựa sắt liền sống lại, thở ra hơi lửa.
Thánh Gióng cao lớn, vạm vỡ như một người khổng lồ.
Cây tre ngà dẻo dai, cứng cáp chẳng kém gì thanh roi sắt cả.
Quân giặc hoảng sợ, bỏ chạy tán loạn như bầy ong vỡ tổ.
Trước sức mạnh của Thánh Gióng, quân giặc sợ hãi như gà con nhìn thấy đại bàng.