* Hướng dẫn:
Bước 1: Chuẩn bị bài nói (kể chuyện)
• Chọn kể câu chuyện tưởng tượng theo một trong hai dạng đề tài sau:
Dạng thứ nhất: Kể một câu chuyện hoàn toàn dựa trên trí tưởng tượng của em.
Với dạng này, cần lưu ý:
Một câu chuyện dù tưởng tượng bay bổng, mới lạ thế nào thì cũng phải có ba yếu tố: bối cảnh, nhân vật, cốt truyện.
Bối cảnh là không gian, thời gian diễn ra câu chuyện.
Nhân vật có thể là người, thần tiên, ma, quỷ, loài vật, cây cối, đồ vật,..., một câu chuyện cần có nhân vật chính và một vài nhân vật phụ.
Cốt truyện là chuỗi sự kiện, hành động của nhân vật có quan hệ với nhau theo quan hệ nhân quả hoặc nối tiếp. Khi cần, có thể sử dụng yếu tố kì ảo một cách hợp lí, nhất là khi em định kể một câu chuyện huyền ảo như các truyện truyền kì đã học.
Dạng thứ hai: Kể một câu chuyện phỏng theo truyện đã đọc. Với dạng này, truyện đã có sẵn bối cảnh, nhân vật, cốt truyện. Em sử dụng trí tưởng tượng của mình để thay đổi, bổ sung một, hai hoặc cả ba yếu tố như bối cảnh, nhân vật, cốt truyện tức là “cải biên” để có một câu chuyện mới.
• Xác định mục đích, thời gian, không gian nói, đối tượng nguời nghe để có cách kể phù hợp.
Bước 2: Luyện tập, trình bày
Lưu ý:
• Lời kể phải tự nhiên, ngữ điệu phù hợp với văn nói và kết hợp sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong khi kể để câu chuyện được truyền cảm, hấp dẫn.
• Có thể tự quay một đoạn phim về cách kể chuyện của bản thân để xem lại và điều chỉnh.
Bước 3: Trao đổi, đánh giá
Sau khi kể chuyện, dùng bảng kiểm sau để tự đánh giá kĩ năng kể chuyện của mình và kĩ năng kế chuyện của bạn:
Bảng kiểm kĩ năng kể một câu chuyện tưởng tượng
Tiêu chí |
Đạt |
Chưa đạt |
Phần mở đầu |
Chào hỏi người nghe |
|
|
Giới thiệu ngắn gọn về bản thân |
|
|
Nêu nhan đề câu chuyện sẽ kể |
|
|
Tóm tắt nội dung truyện trong vài câu ngắn (nếu cần) |
|
|
Phần nội dung |
Giới thiệu nhân vật và/ hoặc bối cảnh |
|
|
Thuật lại các sự kiện, diễn biến câu chuyện theo quan hệ nhân quả hoặc quan hệ tiếp nối. |
|
|
Kết hợp kể với miêu tả, biểu cảm. |
|
|
Làm nổi bật sự kiện, nhân vật chính. |
|
|
Kết thúc |
Kết thúc câu chuyện hợp lí |
|
|
Nêu câu hỏi để người nghe tự rút ra ý nghĩa, chủ đề hay thông điệp từ câu chuyện |
|
|
Cảm ơn người nghe |
|
|
Kĩ năng trình bày, tương tác với người nghe |
Sử dụng hình ảnh, từ ngữ, kiểu câu phù hợp |
|
|
Sử dụng hợp lí các phương tiện phi ngôn ngữ |
|
|
Cách mở đầu và kết thúc ấn tượng, hấp dẫn. |
|
|
Bài nói tham khảo
Xin chào thầy cô và các bạn. Sau đây em xin kể lại câu chuyện dựa theo trí tưởng tượng của em.
Thuở xa xưa, có một gia đình chỉ có hai mẹ con. Người mẹ xấp xỉ tuổi sáu mươi, còn người con gái chỉ độ chín mười tuổi. Nhà họ rất nghèo nhưng họ sống phúc đức nên được bà con lối xóm thương yêu, quý mến.
Một ngày nọ, sau buổi đi làm đồng về, người mẹ nhuốm bệnh nằm liệt giường. Bà con lối xóm đến thăm nom giúp đỡ tiền bạc, thuốc thang, chạy chữa cho bà nhưng bệnh tình của bà không thuyên giảm mà mỗi ngày mỗi nặng thêm. Hằng ngày, cô bé túc trực bên giường bệnh không rời mẹ một bước. Nhiều lúc, cô phải nhịn ăn nhường phần cho mẹ. Tuy vất vả thiếu thốn đủ đường nhưng cô bé không bao giờ than vãn một điều gì. Rồi một hôm mệt quá, cô bé thiếp đi lúc nào không biết.
Trong giấc chiêm bao, cô bé nghe một tiếng nói thì thầm bên tai:
- Cháu muốn cứu mẹ thì hãy vượt qua chín ngọn đồi ở phía tây. Đến đó có một ngôi nhà bên vệ đường. Cháu cứ vào nhà gõ cửa sẽ có người giúp cháu chữa khỏi bệnh cho mẹ.
Cô bé tỉnh dậy, mong trời mau sáng để thực hiện lời dặn của thần linh trong giấc chiêm bao. Trời vừa hửng sáng, cô bé vội chạy sang nhà hàng xóm nhờ trông hộ mẹ cho mình rồi tạm biệt mẹ già ra đi. Sau bảy ngày trèo đèo lội suối, vượt qua bao nhiêu rừng rậm, thác nghềnh, cô bé đã đến được ngôi nhà bên vệ đường. Vừa mới gõ cửa thì một bà cụ tóc trắng như cước, đôi mắt hiền từ phúc hậu tay chống gậy trúc bước ra, nói:
- Ta đợi cháu ở đây mấy ngày rồi. Ta rất quý tấm lòng hiếu thảo của cháu. Đây là một lọ thuốc thần, cháu hãy cầm lấy mang về chữa bệnh cho mẹ. Cháu chỉ cần cho mẹ uống một viên thôi, mẹ cháu sẽ khỏi. Số thuốc còn lại tùy cháu sử dụng.
- Bà ơi! Cháu cảm ơn bà nhiều lắm!
- Thôi, cháu hãy mau trở về. Mẹ cháu và dân làng đang mong đấy.
Nói xong, bà tiên và cả ngôi nhà biến mất. Cô bé vội vã lên đường trở về nhà. Sau khi chữa khỏi bệnh cho mẹ, cô bé còn dùng số thuốc còn lại cứu sống không biết bao nhiêu người nữa. Từ đó, cuộc sống của hai mẹ con họ thật đầm ấm, hạnh phúc. Họ sống trong tình thương yêu đùm bọc của dân làng.
Bài nói của em đến đây là kết thúc, rất mong nhận được sự góp ý, nhận xét của cô và các bạn trong lớp.