© 2020 Bài Kiểm Tra.com. All Rights Reserved.
Bài 46: (Trang 205): Quan sát và điền vào bảng 46.1 các nội dung sau:
- Thế nào là dạng tài nguyên không tái sinh, tái sinh và tài nguyên năng lượng vĩnh cửu?
- Điền vào bảng tên của các tài nguyên đã quan sát.
Trả lời:
Tài nguyên thiên nhiên được chia thành: tài nguyên tái sinh và tài nguyên không tái sinh, tài nguyên vĩnh cửu:
- Tài nguyên tái sinh (nước ngọt, đất, sinh vật v.v...) là tài nguyên có thể tự duy trì hoặc tự bổ sung hoặc tự khôi phục lại một cách liên tục khi được quản lý một cách hợp lý. Tuy nhiên, nếu sử dụng không hợp lý, tài nguyên tái sinh có thể bị suy thoái không thể tái tạo được. Ví dụ: tài nguyên nước có thể bị ô nhiễm, tài nguyên đất có thể bị mặn hoá, bạc màu, xói mòn v.v... . Cùng với nguồn tài nguyên đất và nước, Thực vật và Ðộng vật cũng là loại tài nguyên có khả năng tái sinh và có vai trò quan trọng trong sự tồn tại và phát triển của con người như cung cấp nguồn nguyên liệu, nhiên liệu, các hợp chất hóa học, lương thực và thực phẩm, bảo vệ sự trong lành của không khí, chống lại sự xói mòn đất đồng thời đáp ứng được nhiều nhu cầu khác nữa. Do thế việc “trồng cây gây rừng”, “bảo vệ rừng” là cần thiết.
- Tài nguyên không tái sinh: là loại tài nguyên tồn tại hữu hạn, không tự khôi phục lại được, sẽ mất đi hoặc biến đổi sau quá trình sử dụng. Ví dụ như tài nguyên khoáng sản (than đá, dầu khí, các loại quặng … ở các vùng mỏ có thể cạn kiệt sau khai thác. Tài nguyên gen di truyền có thể mất đi cùng với sự tiêu diệt của các loài sinh vật quý hiếm.
- Tài nguyên vĩnh cửu: là tài nguyên năng lượng sạch và không bao giờ bị cạn kiệt như năng lượng mặt trời, năng lượng gió, năng lượng sóng, năng lượng thuỷ triều, năng lượng nhiệt từ trong lòng đất.
| Dạng tài nguyên | Các tài nguyên | Ghi câu trả lời |
|---|---|---|
| Tài nguyên không tái sinh |
- Nhiên liệu hóa thạch - Kim loại
- Phi kim loại |
- Than có nhiều ở Quảng Ninh, Thái Nguyên… Dầu mỏ và khí đốt ở thềm lục địa miền Nam Việt Nam.. - Thiếc ở Tĩnh Túc (Cao Bằng)… sắt ở Thái Nguyên, Cao Bằng, Hà Giang… Vàng ở Bắc Kạn, Quảng Nam, - Đá vôi, đất sét… sản xuất xi măng ở nhiều tỉnh miền Bắc, Trung và Tây Nam Bộ (Hà Tiên). Đá quý có nhiều ở sống Chày (Yên Bái), Thanh Hoá, Nghệ An… |
| Tài nguyên tái sinh |
- Không khí sạch
- Nước sạch
- Đất
- Đa dạng sinh học |
- Không khí sạch là không khí có hàm lượng tạp chất thấp, tốt cho sức khỏe con người nói riêng và sinh vật nói chung. Tuy nhiên, hiện nay không khí đang ở trong tính trạng ô nhiễm đặc biệt là ở các khu đô thị, thành phố lớn, khu công nghiệp. - Việt Nam có nguồn nước sạch khá dồi dào, trong đó các hệ thống sông Hồng, Cửu Long, Đồng Nai giữ vai trò quan trọng, ngoài ra còn có nhiều hồ nước lớn như Hoà Bình, Thác Bà, Trị An… - Việt Nam là nước có diện tích trung bình nhưng dân số đông nên diện tích đất tính trên đầu người không lớn. Hai vùng đất phù sa có độ phì nhiêu cao thuộc lưu vực sông Hồng và sông Cửu Long, ngoài ra còn có nhiều vùng đất trên núi cao, đồi dốc hoặc đất cát ven biển rất dễ bị rửa trôi như vùng đất trung du Bắc Bộ, ven biển miền Trung, Tây Nguyên, Đông Nam Bộ… - Việt Nam là nước có độ đa dạng sinh học cao, nhiều loài động và thực vật mới được phát hiện như sao la. Tuy nhiên, Hiện nay, nhiều loài động vật đang có nguy cơ bị tuyệt chủng cao như tê giác, chim tri, trâu rừng và các cây như gỗ đỏ, gụ mật, cẩm lai… |
| Tài nguyên năng lượng vĩnh cửu |
- Năng lượng mặt trời - Năng lượng gió - Năng lượng sóng - Năng lượng thủy triều |
- Việt Nam là nước có tiềm năng về năng lượng mặt trời cao. - Năng lượng gió dồi dào. - Việt Nam có hơn 3200 km bờ biển nên tiềm năng sử dụng năng lượng sóng lớn. - Tiềm năng lớn. |
BÁO CÁO THU HOẠCH
Tên bài thực hành: Quản lí và sử dụng bền vững tài nguyên thiên nhiên
Họ và tên học sinh:
Lớp
1. Thu hoạch về kiến thức
a. Các dạng tài nguyên thiên nhiên
| Dạng tài nguyên | Các tài nguyên | Ghi câu trả lời |
|---|---|---|
| Tài nguyên không tái sinh |
- Nhiên liệu hóa thạch - Kim loại - Phi kim loại |
Những dạng tài nguyên sau một thời gian sử dụng sẽ bị cạn kiệt gọi là tài nguyên không tái sinhVí dụ: than, dầu mỏ, thiếc, đá vôi, đất sét… |
| Tài nguyên tái sinh |
- Không khí sạch - Nước sạch - Đất - Đa dạng sinh học |
- Những dạng tài nguyên khi sử dụng hợp lý sẽ có điều kiện phát sinh phục hồi gọi là tài nguyên tái sinh. - Việt Nam có hệ thống nước sạch khá dồi dào, đất phù sa phì nhiêu, nhiều loài động thực vật đa dạng, phong phú và rất nhiều loài quý hiếm. |
| Tài nguyên năng lượng vĩnh cửu |
- Năng lượng mặt trời - Năng lượng gió - Năng lượng sóng - Năng lượng thủy triều |
- Tài nguyên năng lượng vĩnh cửu là tài nguyên năng lượng sạch và không bao giờ bị cạn kiệt như năng lượng mặt trời, năng lượng gió... - Việt Nam là 1 quốc gia có tiềm năng về các năng lượng vĩnh cửu do có đường bờ biển dài, khí hậu thuận lợi… |
b. Hình thức sử dụng gây ô nhiễm môi trường
| Các hình thức gây ô nhiễm môi trường | Nguyên nhân gây ô nhiễm | Đề xuất biện pháp khắc phục |
|---|---|---|
|
Ô nhiễm không khí: - Ô nhiễm từ sản xuất công nghiệp tại các nhà máy, làng nghề ... - Ô nhiễm do phương tiện giao thông. - Ô nhiễm từ đun nấu tại gia đình. |
- Do công nghệ lạc hậu. - Do chưa có biện pháp hữu hiệu ... |
- Sử dụng thêm nhiều nguyên liệu sạch. - Lắp đặt thêm các thiết bị lọc khí cho các nhà máy. - Xây dựng thêm nhiều công viên xanh. |
|
Ô nhiễm chất thải rắn: - Đồ nhựa, cao su, giấy .... - Xác sinh vật , phân thải ra từ sản xuất nông nghiệp - Rác thải từ bệnh viện - Giấy gói , túi ni lông |
- Do chưa chấp hành quy định về xử lí rác thải công nghiệp, y tế ... - Do ý thức của ngươìdân về bảo vệ môi trường chưa cao. |
- Chôn lấp và đốt cháy rác một cách khoa học. - Xây dựng thêm nhà máy tái chế chất thải. |
|
Ô nhiễm nguồn nước: Nguồn nước thải ra từ các nhà máy , khu dân cư mang nhiều chất hữu cơ, hoá chất, vi sinh vật gây bệnh ...... |
Do chưa có nơi xử lí nước thải. | Xây dựng nhà máy xử lí nước thải. |
|
Ô nhiễm hoá chất độc: - Hoá chất độc thải ra từ các nhà máy. - Thuốc trừ sâu dư thừa trong quá trình sản xuất nông nghiệp .... |
Do sử dụng hoá chất độc hại không đúng quy định. |
- Xây dựng nơi quản lí chặt chẽ các chất gây nguy hiểm. - Hạn chế sử dụng hoá chất, thuốc trừ sâu trong sản xuất nông nghiệp,... |
|
Ô nhiễm do sinh vật gây bệnh: Sinh vật truyền bệnh cho người và sinh vật khác như muỗi, giun sán ,..... |
- Do không thường xuyên làm vệ sinh môi trường. - Do ý thức của người dân chưa cao,... |
Giáo dục để nâng cao ý thức cho mọi người về ô nhiễm và cách phong tránh. |
c. Khắc phục suy thoái môi trường và sử dụng bền vững tài nguyên thiên nhiên
| Hình thức sử dụng tài nguyên | Theo em hình thức sử dụng là bền vững hay không? | Đề xuất biện pháp khắc phục |
|---|---|---|
|
Tài nguyên đất: - Đất trồng trọt - Đất xây dựng công trình - Đất bỏ hoang |
- Chống bỏ đất hoang, cải tạo nhiều vùng đất không hiệu quả ở các địa phương. - Trồng cây gây rừng bảo vệ đất trên vùng núi trọc |
|
|
Tài nguyên nước: - Hồ nước chứa phục vụ nông nghiệp - Nước sinh hoạt - Nước thải |
Xây dựng nhiều hồ chứa. | |
|
Tài nguyên rừng: - Rừng bảo vệ - Rừng trồng được phép khai thác - Rừng bị khai thác bừa bãi |
- Nỗ lực bảo vệ rừng ở các địa phương. -Thành lập khu rừng bảo vệ như vườn Quốc gia .... |
|
|
Tài nguyên biển và ven biển: - Đánh bắt cá theo quy mô nhỏ ven bờ - Đánh bắt cá theo quy mô lớn - Xây dựng khu bảo vệ sinh vật quý hiếm |
- Phổ biến các quy định không đánh bắt cá bằng lưới có mắt lưới quá nhỏ, không đánh bắt bằng mìn .... - Thành lập các khu bảo vệ sinh vật biển... |
|
| Tài nguyên đa dạng sinh học: Bảo vệ các loài | Nghiêm cấm đánh bắt động vật hoang dã đang có nguy cơ bị tuyệt chủng, xây dựng các khu bảo vệ các loài đó. |
2. Thu hoạch về nhận thức
a. Trách nhiệm của mối học sinh là cần phải làm gì để góp phần hạn chế ô nhiễm môi trường và quản lý việc sử dụng tài nguyên thiên nhiên một cách bền vững ?
Đầu tiên, bản thân mình phải thực hiện tốt những việc, thiết thực và cụ thể như:
- Tiết kiệm điện, nước ở nhà, tiết kiệm mọi lúc, mọi nơi. Khuyến khích mọi người sử dụng những bóng đèn tiết kiệm năng lượng, tắt điện vào giờ trái đất, tắt điện, quạt khi rời khỏi cơ quan, tránh để nước rò rỉ…
- Đối với rác thải: Hạn chế sử dụng túi nilon. Ở nhà nên phân loại rác, đối với những rác thải như chai nhựa, giấy, túi nilon... gom lại bán phế liệu để tái sử dụng, tiết kiệm được nguồn tài nguyên. Ở những nơi công cộng, không nên tiện tay vứt rác bừa bãi ra ngoài đường, phải tìm nơi có thùng rác để vứt, khi đi chơi, picnic, nên thu dọn rác sạch sẽ, gọn gàng và vứt đúng nơi quy định. Tránh vứt rác xuống dòng sông, lòng đường, hè phố.
- Đối với cây xanh: Không bẻ cành, ngắt phá cây xanh, trồng và chăm sóc cây xanh ở nhà, lên án, phê phán những trường hợp không biết giữ gìn và bảo vệ cây xanh nơi công cộng.
- Hạn chế đi xe máy khi không cần thiết…
- Đối với môi trường nước: Không vứt rác, xác chết động vật xuống dòng sông, ao hồ, bờ biển…
b. Học sinh ghi cảm tưởng sau bài thực hành.
(HS tự phát biểu cảm tưởng)
Ý kiến bạn đọc
Theo dòng sự kiện
Giải bài tập SGK Sinh học 12 - Bài 47: Ôn tập phần tiến hóa và sinh thái học