Giải bài tập SGK Sinh học 9, bài 32: Kĩ thuật gen

I. KIẾN THỨC CƠ BẢN
 
1. Kĩ thuật gen là tập hợp những phương pháp tác động định hướng lên ADN cho phép chuyển thông tin di truyền từ một cá thể của một loài sang cá thể của loài khác.  

2. Kĩ thuật gen gồm ba bước ứng với ba phương pháp cơ bản là: tách, cắt nối để tạo ADN tái tổ hợp rồi đưa vào tế bào nhận

3. Trong sản xuất, kĩ thuật gen được ứng dụng trong việc tạo ra các sản phẩm sinh học, tạo ra các giống cây trồng và động vật biến đổi gen.

4.Công nghệ sinh học là một ngành công nghệ sử dụng tế bào sống và các quá trình sinh học để tạo ra các sản phẩm sinh học cần thiết cho con người. Công nghệ sinh học gồm các tĩnh vực là: Công nghệ lên men, công nghệ tế bào, công nghệ enzim, công nghệ chuyên nhân và chuyển phôi, công nghệ sinh học xử lí môi trường, công nghệ gen, công nghệ sinh học y dược.
 
II. GỢI Ý TRẢ LỜI CÂU HỎI SGK
 
A. Phần tìm hiểu và thảo luận
 
1. Hãy trả lời các câu hỏi sau:
 
Kĩ thuật gen là gì ?
 
Kĩ thuật gen là tập hợp những phương pháp tác động định hướng lên ADN cho phép chuyển gen từ một cá thể của một loài sang cá thể của loài khác.
 
Kĩ thuật gen gồm những khâu và những phương pháp chủ yếu nào?
 
Kĩ thuật gen gồm ba bước ứng dụng với ba phương pháp cơ bản là:  
+ Tách ADN.
+ Cắt, nối ADN để tạo ADN tái tổ hợp.
+ Đưa ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận
 
Công nghệ gen là gì ?
 
Công nghệ gen là ngành kĩ thuật về quy trình ứng dụng kĩ thuật gen.
 
+ Hãy cho biết:

Công nghệ sinh học là gì? Gồm những lĩnh vực nào?
 
+ Công nghệ sinh học là một ngành công nghệ sử dụng tế bào sống và các quá trình sinh học để tạo ra các sản phẩm sinh học cần thiết cho con người.
 
+ Công nghệ sinh học gồm có 6 lĩnh vực là:
- Công nghệ lên men
- Công nghệ tế bào
- Công nghệ enzim
- Công nghệ chuyển nhân và chuyển phôi
- Công nghệ sinh học xử lí môi trường
- Công nghệ gen
 
Tại sao công nghệ sinh học là hướng ưu tiên đầu tư và phái triển trên thế giới và ở Việt Nam?
 
Công nghệ sinh học là hướng ưu tiên đầu tư và phát triển trên thế giới và ở Việt Nam vì:
 
+ Công nghệ sinh học quyết định sự thành công của cuộc cách mạng sinh học.
+ Sản lượng của một số sản phẩm công nghệ sinh học trên thị trường thế giới đạt giá trị cao.
 
B. Phần câu hỏi và bài tập
 
1. Kĩ thuật gen là gì? Gồm những phương pháp nào?
 
Kĩ thuật gen là tập hợp những phương pháp tác động định hướng lên ADN cho phép chuyển thông tin di truyền từ một cá thể của một loài sang cá thể thuộc loài khác.
 
Kĩ thuật gen gồm ba bước, ứng với ba phương pháp chính là: tách ADN từ cơ thể cho và tách ADN dùng làm thể truyền từ một tế bào khác: cắt nối để tạo ADN tái tổ hợp, đưa ADN tái tổ hợp vào cơ thể nhận và nghiên cứu sự biểu hiện của gen được chuyển.

2. Trong sản xuất và đời sống, kĩ thuật gen được ứng dụng trong những lĩnh vực chủ yếu nào?
 
Trong sản xuất, và đời sống, kĩ thuật gen được ứng dụng để chuyển gen; tạo ra các chủng vi sinh vật mới, các thực vật và động vật chuyển gen.
 
3. Công nghệ sinh học là gì? Gồm những lĩnh vực nào? Cho biết vai trò của công nghệ sinh học và từng lĩnh vực trong sản xuất và đời sống?
 
- Công nghệ sinh học là ngành công nghệ sử dụng tế bào sống và các quá trình sinh học để tạo ra các sản phẩm sinh học cần thiết cho con người.
 
- Công nghệ sinh học gồm các lĩnh vực là: công nghệ lên men, công nghệ tế bào, công nghệ enzim, công nghệ chuyển nhân và chuyển phôi, công nghệ sinh học xử lí môi trường, công nghệ gen, công nghệ sinh học y - dược.
 
- Vai trò của công nghệ sinh học là tạo ra các sản phẩm sinh học cần thiết cho con người.
 
+ Kĩ thuật gen được ứng dụng để tạo ra các chủng vi sinh vật mới có khả năng sản xuất, nhiều loại sản phẩm sinh học với số lượng lớn và giá thành rẻ.
 
+ Bằng kĩ thuật gen, người ta đã đưa nhiều gen quy định nhiều đặc điểm quý như năng suất và hàm lượng dinh dưỡng cao, kháng sâu bệnh, kháng thuốc diệt cỏ dại và chịu được các điều kiện bất lợi, tăng thời hạn bảo quản, khó bị dập nát khi vận chuyển,... vào cây trồng.
 
4. Chuyển gen sinh trưởng ở bò vào lợn giúp cho hiệu quả tiêu thụ thức ăn cao hơn, hàm lượng mỡ ít hơn lợn bình thường.
 
Đã chuyển gen xác định mùi sữa ở người vào tế bào phôi bò cái làm cho sữa bò có mùi sữa người và dễ tiêu hóa dùng để nuôi trẻ em trong vòng 6 tháng tuổi.
 
Đã chuyển gen tổng hợp hooc-môn sinh trưởng và gen chịu lạnh từ cá Bắc cực vào cá hồi và cá chép.
 
Ở Việt Nam, đã chuyển gen tổng hợp hooc-môn sinh trưởng ở người vào cá chạch.
 
III. CÂU HỎI BỔ SUNG
 
Hãy nêu một vài ứng dụng thực tiễn trong kĩ thuật gen?
 
Gợi ý trả lời câu hỏi:

Nhờ chuyển gen mã hóa hoocmôn insulin của người vào vi khuẩn K.Coli sản xuất được insulin với giá thành rẻ hơn trước đây hàng vạn lần, cứu sống được nhiều bệnh nhân bệnh đái tháo đường.
 
Đã cấy gen quy định khả năng chống được một số chủng virut vào một giống khoai tây.