Học tốt sinh học 7 - Bài 29: Đặc điểm chung và vai trò của ngành Chân khớp

A. PHẦN TÌM HIỂU VÀ THẢO LUẬN

* Đánh dấu (√) vào ô trống ở hình để chọn lấy đặc điểm được coi là đặc điểm chung của ngành chân khớp.

*Đánh dấu (√) và ghi theo yêu cầu bảng 1 để thấy tính đa dạng trong cấu tạo và môi trường sống của chân khớp

Bảng 1. Đa dạng về cấu tạo và môi trường sống của Chân khớp

*Thảo luận và đánh dấu (√) vào các ô trống ở bảng 2 chỉ rõ tập tính đặc trưng của từng đại diện (chú ý: có nhiều tập tính khác nhau ở 1 đại diện)

Bảng 2. Đa dạng về tập tính

* Hãy dựa vào kiến thức đã học, liên hệ đến thực tiễn thiên nhiên, điền tên 1 số loài chân khớp và đánh dấu (√) vào ô trống của bảng 3 cho phù hợp.

Bảng 3. Vai trò của ngành Chân khớp

Vai trò của chân khớp đối với tự nhiên và đời sống con người?
- Có lợi:

   + Làm thực phẩm: tôm, cua

   + Thụ phấn cho cây trồng: ong, bướm

   + xuất khẩu: tôm sú,….

 - Có hại:

   + Truyền bệnh: ruồi, muỗi

   + Có hại cho giao thông đường thủy: con sun

   → Số lượng loài lớn, mỗi lần sinh sản nhiều, sinh sản nhanh → có vai trò quan trọng.

B. PHẦN TRẢ LỜI CÂU HỎI

Câu 1: Trong số các đặc điểm của Chân khớp thì các đặc điểm nào ảnh hưởng lớn đến sự phân bố rộng rãi của Chân khớp ?

 Những đặc điểm cấu tạo giúp Chân khớp phân bố rộng rãi là :

   - Vỏ kitin (bộ xương ngoài) chống lại sự thoát hơi nước, thích nghi với môi trường cạn.

   - Chân khớp và phân đốt linh hoạt trong di chuyển, một số chân khớp có cánh thích nghi với đời sống bay.

Câu 2:  Đặc điểm cấu tạo nào khiến Chân khớp đa dạng về : tập tính và về môi trường sống ?

 Chân khớp đa dạng về tập tính và môi trường sống là nhờ :

    - Hệ thần kinh và giác quan phát triển. Đó là trung tâm điều khiển mọi hoạt động phức tạp và đa dạng của Chân khớp.

    - Cấu tạo phân hóa phù hợp với các chức năng khác nhau, giúp chân khớp thích nghi được nhiều môi trường khác nhau.

 Ví dụ, chân bơi, chân bò, chân đào bới ... phần phụ miệng thích nghi với kiểu nghiền, kiểu hút ...thức ăn.

Câu 3: Trong số 3 lớp của Chân khớp : Giáp xác, Hình nhện, Sâu bọ thì lớp nào có giá trị thực phẩm lớn nhất ? Cho thí dụ .

  Trong 3 lớp của ngành Chân khớp thì lớp Giáp xác có giá trị thực phẩm lớn nhất là vì hầu hết các loài tôm, cua ở biển và ở nước ngọt đều là những thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao với khối lượng lớn. Nên có một vài vai trò quan trọng trong việc cung cấp thực phẩm cho con người và xuất khẩu.

C. CÂU HỎI BỔ SUNG - NÂNG CAO

* Em hiểu gì về cánh kiến và nêu vai trò của chúng ở nước ta?

- Cánh kiến là loài rệp sáp nhỏ thuộc bộ cánh giống, chúng sống tập trung trên cây chủ như: Cây sọ, cây sung, nhãn... hút nhựa cây chế biến thành tô nhựa bao quanh cánh và thân cây
- Nhựa cánh kiến cách điện tốt, ít co giản khi thay đổi nhiệt độ ko thẩm thấu...là nguyên liệu quý trong nhiều ngành công nghiệp
Hiện nay ở nước ta đang mở rộng diện tích thả cánh kiến với việc chọn giống và cây chú thích ứng cho sản lượng cao