Quê hương, dòng sông thơ ấu, miền Nam thân yêu... là cảm hứng mãnh liệt, thắm thiết trong hồn thơ Tế Hanh. Năm 18 tuổi, ông có bài thơ “Quê hương” nổi tiếng. Năm 35 tuổi, đất nước bị chia cắt, sống trên miền Bắc, ông viết “Nhớ con sông quê hương”.

... “Em Cu Tai ngũ trên lưng mẹ ơi!Em ngủ cho ngoan đừng rời lưng mẹMẹ đang tia bắp trên núi Ka-lưiLưng núi thì to mà lưng mẹ nhỏEm ngủ ngoan em đường làm mẹ mỏiMặt trời của bắp thì nằm trên đồiMặt trời của mẹ, em nằm trên lưng...”.

Thơ đích thực nói lên thật xúc động niềm vui, nỗi đau của con người. Thơ hay diễn tả được ước mơ, khát vọng về hạnh phúc của đồng loại. Bài thơ “Những cánh buồm” của Hoàng Trung Thông là một bài thơ hay.

Văn có hay, có đẹp mới được gọi là trang hoa, tờ hoa. Bài tuỳ bút “Cô Tô” của Nguyễn Tuân đích thực là trang hoa, tờ hoa vậy. Bài tuỳ bút dài trên 6.000 chữ, người đọc cảm thấy mình được đi du lịch đến Cô Tô, được nhà văn chỉ cho biết bao cái đẹp. Cảnh biển và rạng đông trên đảo Cô Tô đẹp tuyệt vời.

Huy Cận viết bài thơ Mưa xuân trên biển tại vùng biển Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh vào năm 1958, một thời rất đẹp trên miền Bắc nước ta. Bài thơ tả cảnh một làng chài trong ngày mưa xuân. Mưa xuân nên nhỏ nhẹ, ấm áp. Cảnh vật huyền ảo, thơ mộng, ẩn hiện thấp thoáng gần xa:

Minh Huệ là nhà thơ xứ Nghệ. Bài thơ Đêm nay Bác không ngủ viết năm 1951 là bài thơ hay nhất của ông. Với thể thơ năm chữ mang âm điệu trữ tình dân ca hát dặm, tác giả đã ca ngợi tình thương mênh mông của Bác đối với chiến sĩ đồng bào, và lòng kính yêu của người lính đối với lãnh tụ.