© 2020 Bài Kiểm Tra.com. All Rights Reserved.

Dàn ý: Bình giảng bài Hương Sơn phong cảnh của Chu Mạnh Trinh.

Thứ bảy - 27/05/2017 00:14
Dàn ý chi tiết đề bài: Bình giảng bài Hương Sơn phong cảnh của Chu Mạnh Trinh.
I. Mở bài
 
- Hương Sơn là một dãy núi thuộc huyện Mĩ Đức, tỉnh Hà Tây, trên có chùa Hương, còn gọi là động Hương Tích, vốn là một cảnh đẹp nổi tiếng gồm nhiều hang động và đền chùa cổ. Từ xưa, các nhà thơ nước ta thường ngâm vịnh ngợi ca cảnh đẹp đó. Riêng Chu Mạnh Trinh từng bày tỏ lòng yêu mến Hương Sơn qua các bài thơ Hương Sơn nhật trình, Hương Sơn hành trình, đặc biệt là bài hát nói Hương Sơn phong cảnh.
 
- Dẫn đề và chuyển mạch.
 
II. Thân bài
 
A. GIỚI THIỆU HƯƠNG SƠN
 
1. Cảm hứng sáng tác mang màu sắc tôn giáo:
 
Cửa từ bi công đức biết là bao !
 
Tuy nhiên, nhà thơ văn cảnh với cảm quan của một nghệ sĩ đang say mê ngây ngất trước cảnh sắc tự nhiên:
 
Hay tạo hóa khéo ra tay xếp đặt.
 
2. Cho nên vào dầu bài hát, nhà thư vừa giới thiệu Hương Sơn, vừa bộc lộ tám. trạng:
 
Bầu trời cảnh Bụt
Thú Hương Sơn ao ước bấy lâu nay.
Kìa non non, nước nước, mây mây,
Đệ nhất động hỏi là đây có phải?
 
- Ao ước bấy lâu nay như trở thành một nỗi khao khát.

- Kìa non non, nước nước, mây mây như tiếng reo ngạc nhiên trước vẻ đẹp hùng vĩ của thiên nhiên.
 
- Cùng giới thiệu Hương Sơn như một thắng cảnh đệ nhất của trời Nam, “Nam Thiên đệ nhất động” mà người xưa đã từng đánh giá.
 
- Hơn nữa, thú Hương Sơn còn thể hiện lòng say mê du ngoạn sơn thủy của người tài tử.
 
B. TẢ CẢNH HƯƠNG SƠN
 
1. Không khí thoát tục
 
Cảnh Hương Sơn được miêu tả từ xa đến gần. Từ rừng Mai, khe Yến, tiếng chuông chùa đã thoáng ngân nga:
 
Thỏ thẻ rừng Mai chim cúng trái,
Lững lờ khe Yến cá nghe kinh.
Thoảng bên tai một tiếng chày kình,
Khách tang hải giật mình trong giấc mộng.
 
Chim chóc thỏ thẻ trong rừng Mai như đang dâng quả cúng Phật, cá lững lờ khe Yến như đang nghe tiếng tụng niệm. Chim say cúng, cá say kình nên con người càng say trong cảnh vật thiêng liêng.
 
Tiếng chuông chùa ngân nga khiến cho cảnh vật và con người đều say chìm trong không khí đượm mùi thiến. Cái đẹp của Hương Sơn trước hết là cái đẹp của thiên nhiên, trong khung cảnh thiêng liêng ấy.
 
Giật mình nhưng vẫn trung giấc mộng: lời thơ thì say vì đạo, nhưng ý thơ thì say vì cảnh. Cảnh đẹp thiêng liêng làm cho kẻ phàm tục có cảm tưởng trút bỏ mọi ưu phiền,lo toan trần thế để lắng đọng tâm linh, tâm hồn trở nên cao khiết, thánh thiện hơn:
 
Lạ chi vừa bèn mùi thiền
Mà trăm não với ngàn phiền sạch không.
(Chu Mạnh Trinh)
 
2. Vẻ đẹp cảnh vật
 
Nét bút họa của nhà thơ thể hiện trong việc chọn lọc nhiều tính từ, trạng từ gợi hình để tả cảnh: lững lờ, long lanh, thăm thẳm, gập ghềnh. Hơn nữa, đây là một cảnh thật sống động với chim hót, cá lượn, người say mê ngắm cảnh rồi hỏi, giật mình, trông lên đầy hình sắc, thanh âm.

Điệp từ này tạo ấn tượng trùng điệp những suối, chùa, hang, động:
 
Này suối Giãi Oan, này chùa Cửa võng,
Này hang Phật Tích, này động Tuyết Quynh,
 
Hình ảnh một quần thể thắng tích độc đáo của thiên nhiên hiện lên với sắc màu long lanh:
 
Nhác trông lên ai khéo họa hình,
Đá ngũ sắc long lanh như gấm dệt.
 
với đường nét, hình ảnh tạo cảm giác siêu thoát:
 
Thăm thẳm một hang lồng bóng nguyệt,
Gập ghềnh mấy lối uốn thang mây,
 
Một hang lồng bóng nguyệt là hang sâu, ban đêm thường có ánh trăng rọi vào. Mấy lối uốn thang mây là lối đi quanh co lên đỉnh núi như bậc thang. Đó là hình ảnh thực.
 
Nhưng cảnh cũng mang vẻ huyền bí, vì theo Thần Phổ; Chùa Hương có hang sâu thăm thẳm xuống đến âm ti và có thang mây lên đỉnh núi, tới cõi trời.
 
C. SUY NIỆM CỦA NHÀ THƠ
 
Từ rung cảm trước vẻ đẹp của một thắng cảnh và tình yêu thiên nhiên với cảm quan bén nhạy và tinh tế, nhà thơ như nghĩ về điều rộng lớn hơn: chuyện giang sơn, chuyện đất nước:
 
Chừng giang sơn còn đợi ai đây,
Hay tạo hóa khéo ra tay xếp đặt.
 
Chuyện giang sơn đất nước ấy lồng vào hình thức tôn giáo:
 
Lần tràng hạt niệm Nam vô Phật,
Cửa từ bi công đức biết là bao!
 
Và:
 
Càng trông phong cảnh càng yêu.
 
Câu thơ có thể toát lên một ý nghĩa hàm ẩn: qua cảnh Hương Sơn, nhà thơ càng tha thiết mến yêu giang sơn nước Việt.
 
III. Kết bài
 
Yêu hương Sơn đến độ say sưa của một tâm hồn thi sĩ tài hoa, Chu Mạnh Trinh đã phát hiện và miêu tả được vẻ đẹp thanh thoát độc đáo của thắng cảnh nổi tiếng này Qua đó, nhà thơ cũng gửi chút tình cho đất nước, dù mờ nhạt, kín đáo của mình
© Bản quyền thuộc về Bài kiểm tra. Ghi rõ nguồn Bài kiểm tra.com khi sao chép nội dung này.

  Ý kiến bạn đọc

Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây