Nguyễn Khuyến (1835 - 1909), người Yên Đổ, huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam. Nhà nghèo rất hiếu thảo, học giỏi và có chí lớn. Ông đỗ đầu ba kì thi hương, thi hội, thi đình, nên được gọi là Tam Nguyên Yên Đổ. Cụ có câu thơ tự trào hóm hỉnh.
"Học chẳng có rằng hay chi cả
Cưỡi đầu người kế đã ba phen "...
(Di chúc)
Sau hơn mười năm làm quan to cho triều Nguyễn, năm 1884, nước ta bị thực dân Pháp thống trị, cụ cáo quan về quê sống cuộc đời bình dị với tâm trạng:
"Vua chèo còn chẳng ra gì
Quan chèo vai nhọ khác chi thằng hề"
(Lời vợ anh phường chèo)
Nguyễn Khuyến để lại khoảng trên 800 bài thơ (cả chữ Hán và chữ Nôm). Thơ của cụ bình dị mà sâu sắc, hóm hỉnh. Bạn đến chơi nhà, Lụt hỏi thăm bạn, Khóc Dương Khuê, Tiến sĩ giấy, Cuốc kêu cảm hứng... là những bài thơ hay được nhiều người thuộc và ngâm nga.
Tình yêu quê hương đất nước, tình yêu gia đình vợ con, tình bạn, tình bà con láng giềng, v..v... dào dạt trong thơ Nguyễn Khuyến.
Thể thơ, chủ đề:
Bài "Bạn đến chơi nhà" được viết theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật. Bài thơ thể hiện niềm vui mừng và tấm lòng quý trọng bạn của Nguyễn Khuyến khi bạn đến chơi nhà.
Nghị luận về một câu tục ngữ hoặc danh ngôn về một vấn đề đời sống
Ngữ Văn 12, Bài 5. Phát biểu theo chủ đề