Hướng dẫn trả lời câu hỏi Địa lí 8, bài 31: Đặc điểm khí hậu Việt Nam

1. Tính chất nhiệt đới gió mùa ẩm
 
Câu hỏi: Dựa vào bảng 31.1, cho biết những tháng nào có nhiệt độ không khí giảm dần từ Nam ra Bắc và giải thích vì sao?
 
- Những tháng có nhiệt độ không khí giảm dần từ Nam ra Bắc: tháng 1, 2, 3, 4, 10,11,12.

- Giải thích: Do vị trí ảnh hưởng của hình dạng lãnh thổ và tác động của gió mùa nên nhiệt độ giam (từ tháng 11 đến tháng 4 là mùa đông ở nước ta, gió mùa đông bắc ảnh hường đến các tỉnh từ Huế trở ra nên nhiệt độ ở các khu vực này giảm).
 
Câu hỏi: Vì sao hai loại gió mùa trên lại có đặc tính trái ngược nhau như vậy?
 
Gió mùa đông bắc từ áp cao Xi-bia 50°B là gió từ lục địa tới nên lạnh khô, còn gió mùa tây nam từ biển thổi vào nên ẩm, mang mưa lớn.
 
Câu hỏi: Vì sao các địa điểm trên lại có mưa lớn?
 
Một số nơi do điều kiện địa hình, lượng mưa hằng năm lớn, các địa điểm đó nằm nơi địa hình đón gió ẩm nên thường có mưa lớn.
 
2. Tính chất đa dạng và thất thường
 
Câu hỏi: Những nhân tố chủ yếu nào đã làm cho thời tiết khí hậu nước ta da dạng và thất thường?
 
Ba nhân tố: vị trí địa lí, địa hình và hoàn lưu gió mùa.
 
Câu hỏi: Sự thất thường trong chế độ nhiệt chủ yếu diễn ra ở miền nào? Vì sao?
 
Sự thất thường trong chế độ nhiệt chu yếu diễn ra ở Bắc Bộ và Trung Bộ, thể hiện rõ nhất trong chế độ nhiệt và chế độ mưa: năm rét sớm và năm rét muộn, năm khô hạn... Do nhịp độ và cường độ gió mùa tạo ra, ảnh hưởng các nhiễu loạn khí tượng toàn cầu: En Ni-nô, La Ni-na.
 
Câu hỏi: Đặc điểm chung của khí hậu nước ta là gì? Nét độc đáo của khí hậu nước ta thể hiện ở những mặt nào?
 
- Khí hậu nhiệt đới gió mùa ẩm, tính chất phân hóa đa dạng và thất thường.
 
- Nét độc đáo: So với các nước cùng vĩ độ về mặt khí hậu, nước ta không bị khô hạn như các khu vực Bắc Phi, Tây Nam Á: cũng không nóng quanh năm như các quốc đảo ở Đông Nam Á. Khí hậu Việt Nam nóng ẩm mưa nhiều, nhiệt độ trung bình thấp hơn các nước cùng vĩ độ là do gió mùa mang lại. 
 
Câu hỏi: Nước ta có mấy miền khí hậu? Nêu đặc điểm khí hậu từng miền.
 
Có 4 miền:
- Miền khí hậu phía Bắc: từ Hoành Sơn (vĩ tuyến 18^oĐ trở ra): mùa đông lạnh, ít mưa, nửa cuối mùa đông ẩm ướt, mùa hè nóng và mưa nhiều.
- Miền khí hậu Đông Trường Sơn: 110m phần lãnh thổ Trung Bộ phía đông dãy Trường Sơn, từ Hoành Sơn tới Mũi Dinh (vĩ tuyến 11^oB): mưa vào thu đông.
- Miền khí hậu phía Nam (Nam Bộ và Tây Nguyên): có khí hậu cận Xích đạo. nhiệt độ cao quanh năm với 1 mùa mưa và một mùa khô tương phản sâu sắc.
- Miền khí hậu biển Đông Việt Nam: mang tính chất gió mùa nhiệt đới hải dương.