=>Đặt nền móng cho việc xây dựng chính quyền tự chủ của một nhà nước độc lập với phương Bắc.
3. Dựa vào lược đồ 19.2 kết hợp với thông tin trong bài học, em hãy trình bày những điểm chính về diễn biến và kết quả chống quân Nam Hán do Dương Đình Nghệ lãnh đạo.
Trả lời:
* Diễn biến chính Dương Đình Nghệ chống quân Nam Hán:
- Từ Làng Giàng (Thiệu Dương, Thanh Hóa), Dương Đình Nghệ xây dựng lực lượng ngày càng lớn mạnh.
- Năm 931, Dương Đình Nghệ đem quân tấn công thành Đại La.
- Quân Nam Hán lo sợ, vội cho người về nước xin viện binh. Viện binh chưa đến thì Dương Đình Nghệ đã chiếm được Đại La, và chủ động đón đánh quân tiếp viện. Quân Nam Hán đại bại, tướng Trình Bảo bị chém đầu.
* Kết quả: Dương Đình Nghệ tự xưng là Tiết độ sứ, khôi phục nền tự chủ.
Câu hỏi trang 99. Dựa vào thông tin và các tư liệu bên dưới, em hãy:
- Tóm tắt kế hoạch đánh giặc của Ngô Quyền (nhận định điểm mạnh, điểm yếu của kẻ thù; địa điểm đón đánh; dự kiến về thời gian và cách đánh,…)
- Nêu ý nghĩa của chiến thắng Bạch Đằng đối với lịch sử dân tộc.
Trả lời:
- Tóm tắt kế hoạch đánh giặc của Ngô Quyền:
+ Điểm mạnh của kẻ thù: chiến thuyền to, hiện đại. Quân đông, được trang bị tinh nhuệ.
+ Điểm yếu của kẻ thù: dễ thụ động, hoang mang, hoảng loạn, rối lòng quân khi gặp hiện tượng nào đó bị bất ngờ
+ Thời điểm: Cuối năm 938, Lưu Hoàng Tháo đem thuyền chiến lăm le tiến vào bờ cõ nước ta
+ Địa điểm: Trên sông Bạch Đằng.
Cách đánh:
+ Lựa chọn vùng cửa sông Bạch Đằng để xây dựng trận địa quyết chiến với quân Nam Hán.
+ Ngô Quyền sai người đem cọc vạt nhọn đầu bịt sắt đóng ngầm trước của biển
+ Khi quân giặc tiến vào, Ngô Quyền sẽ cho thuyền nhẹ ra khiêu chiến, nhử địch vào trận địa cọc ngầm.
+ Khi thủy triều rút, Ngô Quyền hạ lệnh tấn công, thuyền giặc va vào cọc nhọn, ta đem thuyền nhỏ ra đánh khiến quân giặc hoảng loạn nhảy xuống sông, Chế ngự quân giặc để không cho chiến thuyền nào của địch thoái được. Lưu Hoằng Tháo tử trận.
- Ý nghĩa của chiến thắng Bạch Đằng đối với lịch sử dân tộc:
- Trận thắng lớn ở sông Bạch Đằng năm 938 có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với lịch sử Việt Nam, nó đã giúp chấm dứt 1000 năm Bắc thuộc trong lịch sử Việt Nam, mở ra một thời kỳ độc lập tự chủ lâu dài.
Luyện tập 1 trang 99. Điều sự kiện vào các mốc thời gian trong sơ đồ bên dưới? Tại sao những sự kiện đó lại tạo nên bước ngoặt lịch sử đầu thế kỉ X
Trả lời:
- Năm 905, Khúc Thừa Dụ tự xưng Tiết độ sứ.
- Năm 907, Khúc Thừa Dụ mất, con trai là Khúc Hạo lên thay.
- Năm 931, Dương Đình Nghệ tập hợp lực lượng, đem quân ra tấn công thành Tống Bình.
- Năm 938, chiến thắng Bạch Đằng.
=> Những sự kiện này tạo nên bước ngoặt lịch sử đầu thế kỉ X vì nó chấm dứt thời Bắc thuộc, mở ra một thời kì mới trong lịch sử dân tộc ta – thời độc lập, tự chủ lâu dài.
Vận dụng 2 trang 99. Em hãy tra cứu thông tin để biết hiện nay có những con đường, trường học, làng xã hay di tích lịch sử…. nào mang tên các vị anh hùng dân tộc trong thời Bắc thuộc ở nơi em đang sống.
Trả lời:
- Một số con đường quận, huyện mang tên các vị anh hùng trong thời kì Bắc thuộc: Khúc Thừa Dụ, Ngô Quyền, Mai Thúc Loan, Hai Bà Trưng,..
- Một số trường học: Trưng Vương, Mai Hắc Đế, Ngô Quyền,…
- Một số di tích lịch sử: đền thờ Hai Bà Trưng, Ngô Quyền.