Đề bài: Hãy viết một đoạn văn (150-200 chữ) ghi lại cảm xúc của em về một bài thơ lục bát.
Hướng dẫn quy trình viết
Bước 1: Chuẩn bị trước khi viết
Xác định đề tài
Hãy đọc kĩ đề bài và xác định:
- Đề bài yêu cầu viết về vấn đề gì?
- Kiểu bài nào? Độ dài của đoạn vẫn là bao nhiêu?
Thu thập tư liệu
Trong bước này, em hãy tự hỏi:
- Cần tìm những thông tin nào?
- Tìm những thông tin ấy ở đâu?
Em có thể tìm và chọn một bài thơ lục bát mà em yêu thích hoặc có cảm xúc đặc biệt để viết.
Bước 2: Tìm ý, lập dàn ý
Cảm xúc của em về:
Công cha như núi ngất trời
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông
Núi cao biển rộng mênh mông
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi!
1. Dàn ý:
Mở đoạn
- Ca dao, dân ca có nhiều bài nói về công ơn cha mẹ, trong đó có bài “Công cha..”.
- Cảm nhận chung của em khi đọc bài ca dao đó?
Thân đoạn:
- Cảm xúc, suy nghĩ về công lao của cha mẹ do bài ca dao gợi ra:
+ Là lời ru của mẹ với đứa con mình, âm điệu tâm tình, sâu lắng → gợi sự xúc động, dễ đi vào lòng người.
+ Công lao của cha mẹ được so sánh với những hình ảnh to lớn, mênh mông, vĩnh hằng của thiên nhiên là núi và bể (phân tích ý nghĩa biểu tượng của hai hình ảnh ấy) → tô đậm, nhấn mạnh công lao của cha mẹ.
+ Tại sao lại nói “công cha” và “nghĩa mẹ” mà không nói ngược lại là “nghĩa cha” và “công mẹ”? → thể hiện tình cảm của cha mẹ với con cái như thế nào?
+ Suy nghĩ của em về hình ảnh “Cù lao chín chữ”: sự vất vả, nhọc nhằn của mẹ cha khi nuôi em khôn lớn → xúc động, cảm phục…
- Cảm nghĩ của em về trách nhiệm của người con mà bài ca dao nêu ra:
+ Bài ca dao có chỉ rõ đó là trách nhiệm gì không?
+ Với những gì mà bài ca dao gợi ra ở trên cùng với thực tế đời sống, em nghĩ trách nhiệm của con cái với cha mẹ là gì? (chăm ngoan, học giỏi, nghe lời, quan tâm, phụng dưỡng…)
Kết đoạn:
- Khái quát lại những cảm nhận của em khi đọc bài ca dao.
- Vai trò của bài ca dao trong cuộc sống: nhắc nhở, khuyên răn…
Bước 3: Viết đoạn
Dựa vào dàn ý, viết một đoạn vẫn hoàn chỉnh. Khi viết, cần bảo đảm các yêu cầu đối với đoạn văn ghi lại cảm xúc về một bài thơ lục bát.
Công cha như núi ngất trời
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông
Núi cao biển rộng mênh mông
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi!
Bài ca dao này đã làm xúc động lòng người bởi đã gợi nên công ơn trời bể của cha mẹ đối với những người con thân yêu của mình. Tác giả dân gian nhắc đến “công cha”, “nghĩa mẹ”, đó là công sinh thành, dưỡng dục; đó là ơn nghĩa mang nặng đẻ đau và những yêu thương mẹ dành cả cho con. Ví “công cha”, “nghĩa mẹ” như núi ngất trời, như nước ở ngoài biển Đông là lấy cái trừu tượng của tình phụ tử, tình mẫu tử so sánh với cái mênh mông, vĩnh hằng, vô hạn của trời đất, thiên nhiên. Ví công cha với núi ngất trời là khẳng định sự lớn lao, ví nghĩa mẹ như nước biển Đông là để khẳng định chiều sâu, chiều rộng và sự dạt dào. Đây cũng là một nét riêng trong tâm thức của người Việt. Hình ảnh người cha thì rắn rỏi, mạnh mẽ, cha như cột trụ trong gia đình. Hình ảnh mẹ không lớn lao, kì vĩ nhưng sâu xa, rộng mở và dạt dào cảm xúc hơn. Bởi vậy, nghĩ đến công ơn cha mẹ, bài ca dao thiết tha nhắn nhủ những người con “ghi lòng con ơi!” những công ơn trời bể ấy. Và hơn thế là định hướng về cách sống, cách bày tỏ lòng biết ơn dành cho cha cho mẹ.
Bước 4: Xem lại và chỉnh sửa, rút kinh nghiệm