Mở đầu bài thơ Thu điếu tác giả đã cho chúng ta thấy được khung cảnh của “ao thu”. Một cái ao vào mùa thu nước trong veo, in cả bóng chiếc thuyền và rất lạnh lẽo.

Ba bài thơ mùa thu của Nguyễn Khuyến: Thu vịnh, Thu điếu, Thu ẩm đều viết về cảnh vật vùng quê Bắc Bộ lúc vào thu. Trong đó Thu điếu mang nét đặc trưng nhất của cảnh sắc mùa thu huyện Bình Lục (Hà Nam) quê hương nhà thơ. Bài thơ bộc lộ tài năng quan sát, cảm nhận; thể hiện nghệ thuật miêu tả cảnh sắc thiên nhiên; đặc biệt là việc sử dụng hệ thống từ ngữ độc đáo, sáng tạo của Nguyễn Khuyến - Một trong những nhà thơ xuất sắc của giai đoạn văn học cuối thế kỉ XIX.

Nguyễn Khuyến được mệnh danh là nhà thơ của quê hương làng cảnh Việt Nam, vì ông đã viết nhiều bài thơ hay về phong cảnh làng quê. Câu cá mùa thu (Thu điếu) là một bài trong số các bài vịnh mùa thu rất nổi tiếng của ông.