Vẻ đẹp trong cách sống, trong tâm hồn, trong suy nghĩ của anh thanh niên một mình ở trạm khí tượng trên núi cao trong truyện Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long

1. Mở bài:
– Nhân vật chính trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa là anh thanh niên trông coi trạm khí tượng trên đỉnh Yên Sơn cao hai ngàn sáu trăm mét.
– Quan niệm sống đúng đắn, đời sống tinh thần phong phú của anh tiêu biểu cho vẻ đẹp tâm hồn của thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kì xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và đấu tranh chống đế quốc Mĩ, giải phóng miền Nam.
2. Thân bài:
*Tính cách của anh thanh niên:
+  Được miêu tả và thể hiện qua cuộc gặp gỡ đặc biệt với họa sĩ già và cô kĩ sư nông nghiệp trẻ ở Hà Nội lên:
– Hiếu khách và cởi mở, thân tình: Anh mời hai vị khách lên nhà chơi, cắt hoa tặng cô gái, dẫn khách đi thăm vườn khí tượng, giới thiệu về các loại máy móc và kể về công việc hàng ngày của mình, pha trà ngon đãi khách, giãi bày tâm sự một cách rất tự nhiên, chân thành.
– Quan niệm sống đúng đắn: Sống là cống hiến cho quê hương, đất nước. Tự giác làm việc với tinh thần trách nhiệm cao. Chấp nhận làm việc “một mình” trên đỉnh núi cao, giữa mây và cây rừng, giữa thời tiết vô cùng khắc nghiệt. Luôn nghĩ đến truyền thống tốt đẹp của gia đình, quê hương, đất nước…
– Đời sống tâm hồn trẻ trung, phong phú và lành mạnh: Thích gặp gỡ, giao lưu, “thèm người”. Tự tạo ra niềm vui cho cuộc sống của mình: trồng hoa, đọc sách, chăn nuôi.. Sắp xếp nơi ăn ở và làm việc gọn gàng, ngăn nắp, dù chỉ có “một mình”. Những điều anh kể về mình, về các đồng nghiệp đang âm thầm đóng góp cho Tổ quốc đã làm cho các vị khách mới quen xúc động.
3. Kết bài
– Vẻ đẹp tâm hồn, vẻ đẹp tính cách của anh thanh niên tỏa chiếu từ bên trong ra bên ngoài, có sức thu hút đặc biệt đối với họa sĩ già và cô kĩ sư trẻ.
– Tác giả dành nhiều thiện cảm cho nhân vật này bởi vẻ đẹp con người anh tiêu biểu cho vẻ đẹp của thế hệ trẻ đương thời.

Những ai yêu mến truyện ngắn Nguyễn Thành Long thì không thể nào không biết đến tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa của ông. Tác phẩm ra đời trong hoàn cảnh miền Bắc đang tiến lên xây dựng xã hội chủ nghĩa. Trong truyện nổi bật lên những con người cống hiến hết mình cho đất nước mà tiêu biểu là anh thanh niên trên trạm khí tượng thủy văn. Anh không chỉ đẹp trong cách sống, trong tâm hồn mà còn cả trong suy nghĩ.

Theo chân bác họa sĩ già, bác lái xe và cô kĩ sư trẻ đến Sa Pa mộng mơ tươi đẹp. Nơi đây những con người thầm lặng vẫn ngày đêm lao động miệt mài cho đất nước. Anh thanh niên hiện lên đẹp đẽ trong cách sống của mình. Anh đang tuổi yêu đương thế nhưng anh lại chọn một cuộc sống âm thầm trên đỉnh núi với công việc đo nắng, đo gió đo mưa và báo cáo xuống dưới. Dù sống một mình nhưng anh vẫn rất ngăn nắp, anh còn trồng cả hoa và thích uống trà. Anh có một tủ sách nơi mà anh coi những quyển sách như những người bạn.

Anh không chỉ đẹp bằng cách sống mà còn đẹp bởi tâm hồn. Điều đó thể hiện ở việc anh rất quý người. Anh đã mất công tạo chướng ngại vật trên đường để tranh thủ gặp gỡ những người ở miền xuôi lên. Và cũng chính từ đó anh làm quen được với bác lái xe. Anh thường nhờ bác mua hộ những cuốn sách và tặng cho bác những thứ anh có. Không chỉ vậy, anh còn rất khiêm tốn, khi gặp gỡ bác họa sĩ và được bác vẽ lại. Anh khiêm tốn kể về những người anh cho là đáng vẽ hơn anh. Anh lịch sự ngồi im cho bác vẽ. Với cô gái anh hào hoa, lịch sự, tâm lý khi tặng cô một bó hoa nhân dịp gặp mặt đầu tiên.

Con người ấy đẹp cả tâm hồn và đẹp cả trong suy nghĩ. Khi được hỏi là người cô độc nhất thế giới thì anh cười khì anh cho rằng “anh với công việc là đôi” thì sao có thể gọi là cô độc. Anh so sánh mình với anh bạn đo khí tượng trên đỉnh núi Phan xi păng để thấy được vẫn còn nhiều người vất vả hơn anh nhiều. Hơn nữa anh còn có sách là bạn.

Tóm lại, cả thiên truyện nổi bật lên hình ảnh anh thanh niên đại diện cho những con người sống thầm lặng để cống hiến hết mình cho đất nước. Không phải anh thanh niên đó không có tên hay tác giả không thể đặt cho anh một cái tên mà tác cố tình gọi như vậy nhằm thể hiện những con người sống thầm lặng vì đất nước.

Nguyễn Thành Long quê ở Quảng Nam, cây bút truyện ngắn xuất sắc, nổi tiếng với các tác phẩm như Giữa trong xanh, Lý Sơn mùa tỏi... Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa rút trong tập Giữa trong xanh. Truyện ca ngợi những con người sống giữa non xanh lặng lẽ nhưng vô cùng sôi nổi, hết lòng vì Tổ quốc, có trái tim nhân hậu rất đẹp.

Lặng lẽ Sa Pa có cốt truyện rất đơn giản, xoay quanh một tình huống gặp gỡ bất ngờ giữa ông hoạ sĩ già, cô kĩ sư trẻ với anh thanh niên làm công tác khí tượng trên đỉnh Yên Sơn thuộc Sa Pa. Nhân vật chính của truyện – anh thanh niên- chỉ hiện ra trong chốc lát nhưng để lại cho các nhân vật khác những tình cảm tốt đẹp. Nghệ thuật trần thuật của truyện cũng rất đáng chú ý. Mặc dù không kể truyện từ ngôi thú nhất, nhưng truyện đã được trần thuật chủ yếu từ điểm nhìn và suy nghĩ của nhân vật ông hoạ sĩ. Vì vậy, dù không phải là nhân vật chính nhưng nhân vật ông hoạ sĩ có vị trí quan trọng trong truyện. Cùng với nhân vật anh thanh niên, các nhân vật khác đều góp phần thể hiện chủ đề tư tưởng của tác phẩm.

Tuy có nhiều nhân vật, nhưng nhân vật chính của truyện là anh thanh niên. Truyện tập trung khắc hoạ hình ảnh nhân vật này qua cái nhìn và cảm nghĩ của nhân vật khác, qua sự xuất hiện của anh trong cuộc gặp gỡ tình cờ, ngắn ngủi với ông hoạ sĩ và cô kĩ sư. Đúng như lời tác giả truyện ngắn này là “một bức chân dung” chân dung nhân vật anh thanh niên. Là một chân dung, nhân vật hiện lên với một số nét đẹp trong công việc thầm lặng, trong cách sống và những suy nghĩ, tình cảm, trong quan hệ với mọi người.

Truyện đưa ra bốn nhân vật: bác lái xe, ông hoạ sĩ, cô kĩ sư mới ra trường và anh thanh niên ở trạm khí tượng trên đỉnh Yên Sơn cao hai nghìn sáu trăm mét. Anh thanh niên, nhân vật chính không xuất hiện ngay từ đầu truyện mà chỉ hiện ra trong cuộc gặp gỡ giữa các nhân vật kia với anh, khi xe của họ dùng lại nghỉ. Nhân vật ấy chỉ hiện ra trong chốc lát, đủ để các nhân vật khác kịp ghi nhận một ấn tượng, một “kí hoạ chân dung” về anh rồi dường như anh lại khuất lấp vào trong mây mù bạt ngàn và cái lặng lẽ muôn thuở của núi cao Sa Pa. Nhân vật anh thanh niên hiện ra để cho mọi người cảm nhận được rằng “Trong cái lặng im cuả Sa Pa..., Sa Pa mà chỉ nghe tên, người ta đã nghĩ đến chuyện nghỉ ngơi, có những con người làm việc và lo nghĩ như vậy cho đất nước.”

Về ngoại hình, nhân vật chính có “tầm vóc nhỏ bé, nét mặt rạng rỡ”. Anh sống và làm việc một mình trên đỉnh núi cao, quanh năm suốt tháng giữa cỏ cây và mây núi Sa Pa. Công việc của anh là “đo gió, đo mưa, đo nằng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự vào việc báo trước thời tiết hằng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu”. Công việc ấy đòi hỏi phải tỉ mỉ, chính xác và có tinh thần trách nhiệm cao. Nửa đêm, đúng giờ “ốp” thì dù mưa tuyết, giá lạnh thế nào cũng phải trở dậy ra ngoài trời làm công việc đã quy định.

Nhưng cái gian khổ nhất là phải vượt qua được sự cô đơn, vắng vẻ, quanh năm suốt tháng một mình trên đỉnh núi cao không một bóng người- một hoàn cảnh thật đặc biệt.

Điều gì giúp anh vượt qua được hoàn cảnh ấy?

Trước hết đó là ý thức về công về công việc của mình và lòng yêu nghề, thấy được công việc thầm lặng ấy có ích cho cuộc sống, cho mọi người. Khi được biết là một lần do phát hiện kịp thời một đám mây khô mà anh đã góp phần vào chiến thắng của không quân ta bắn rơi nhiều máy bay Mĩ trên bầu trời Hàm Rồng, anh thấy mình “thật hạnh phúc”.

Anh còn có những suy nghĩ thật đúng đắn và sâu sắc về công việc đối với cuộc sống và con người: “khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được? Huống chi công việc của cháu gắn liền với công việc của bao anh em, đồng chí dưới kia. Công việc của cháu gian khổ thế đấy, chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất”.

Một mình ở giữa cỏ cây và mây núi Sa Pa nhưng anh không cô đơn, buồn tẻ còn vì anh có một nguồn vui khác nữa ngoài công việc – đó là niềm vui đọc sách mà anh thấy lúc nào cũng có người để trò chuyện.

Anh không nhàn rỗi là vì biết cách tổ chức, sắp xếp cuộc sống một mình ở trạm khí tượng thật ngăn nắp, chủ động: nào trồng hoa, nuôi gà, tự học và đọc sách ngoài giờ làm việc.

Ở người thanh niên ấy còn có những nét tính cách và phẩm chất đáng mến khác nữa: sự cời mở, chân thành, rất quý trọng tình cảm của mọi người, khao khát được gặp gỡ, trò chuyện với mọi người. Điều này thể hiện rất rõ qua tình cảm thân thiết giữa anh với bác lái xe, thái độ ân cần, chu đáo, sự cảm động vui mừng của anh khi có khách xa tới thăm bất ngờ... Anh còn là người khiêm tốn, thành thực, cảm thấy công việc và những đóng góp của mình chỉ là nhỏ bé. Khi ông hoạ sĩ muốn vẽ chân dung anh, anh nhiệt thành giới thiệu với ông những người khác đáng cảm phục hơn nhiều như ông kĩ sư ở vườn rau Sa Pa, anh cán bộ nghiên cứu lập bản đồ sét.

Tóm lại, chỉ bằng một số chi tiết và chỉ cho xuất hiện trong khoảnh khắc truyện, tác giả đã phác hoạ được chân dung nhân vật chính với những nét đẹp về tinh thần, tình cảm, cách sống và những suy nghĩ về cuộc sống, về ý nghĩa công việc. Đó là một trong những con người lao động trẻ tuổi, làm công việc bình thường, lặng lẽ mà vô cùng cần thiết, có ích cho nhân dân, đất nước, cho cuộc sống vì độc lập của dân tộc, dưới bầu trời Sa Pa lặng lẽ, trên đỉnh núi Sa Pa mây phủ, đẹp tuyệt vời.

Lặng lẽ Sa Pa như một bài thơ về vẻ đẹp trong cách sống và suy nghĩ của những con người lao động bình dị mà cao cả, những mẫu người của một giai đoạn lịch sử nhiều gian khổ, hi sinh nhưng cũng thật trong sánh, đẹp đẽ. Từ hình ảnh những con người như thế gợi cho ta những suy nghĩ về ý nghĩa cuộc sống, của lao động tự giác, về con người và nghệ thuật.