Tuổi già hạt lệ như sương
Hơi đâu ép lấy hai hàng chứa chan!

Hai dòng thơ này là con mắt, trái tim của bài thơ nổi tiếng Khóc Dương Khuê của Nguyễn Khuyến.

Ba bài thơ mùa thu của Nguyễn Khuyến: Thu vịnh, Thu điếu, Thu ẩm đều viết về cảnh vật vùng quê Bắc Bộ lúc vào thu. Trong đó Thu điếu mang nét đặc trưng nhất của cảnh sắc mùa thu huyện Bình Lục (Hà Nam) quê hương nhà thơ. Bài thơ bộc lộ tài năng quan sát, cảm nhận; thể hiện nghệ thuật miêu tả cảnh sắc thiên nhiên; đặc biệt là việc sử dụng hệ thống từ ngữ độc đáo, sáng tạo của Nguyễn Khuyến - Một trong những nhà thơ xuất sắc của giai đoạn văn học cuối thế kỉ XIX.

Nguyễn Khuyến được mệnh danh là nhà thơ của quê hương làng cảnh Việt Nam, vì ông đã viết nhiều bài thơ hay về phong cảnh làng quê. Câu cá mùa thu (Thu điếu) là một bài trong số các bài vịnh mùa thu rất nổi tiếng của ông.

Mùa thu là mùa của thi nhân – Thật vậy, mùa thu rơi trên phím đàn, nhập vào tranh ảnh, hòa mình vào thơ ca. Mùa thu đến gợi cho lòng người nhiều cảm xúc bâng khuâng, hoài cảm nhất. Đặc biệt với những tâm hồn thi sĩ nhạy cảm, tinh tế như Nguyễn Khuyến thì mùa thu không chỉ mang nét vẽ riêng của thiên nhiên, mà còn là cái cớ để ngụ những tâm sự thầm kín. Câu cá mùa thu là bài thơ đượm dư vị ấy.