Giải bài tập Tin học 9, bài 1.

A. TÓM TÁT LÝ THUYẾT
 
1. Vì sao cần mạng máy tính
 
Cần mạng máy tính vì:
 
+ Để trao đổi dữ liệu hoặc các phần mềm;

+ Có thể trao đổi thông tin, dùng chung các tài nguyên máy tính như dữ liệu, phần mềm máy tính, máy in, máy quét, bộ nhớ,... từ nhiều máy tính.
 
2. Khái niệm mạng máy tính
 
a) Mạng máy tính là gì?
 
+ Mạng máy tính là tập hợp các máy tính được kết nối với nhau theo một phương thức nào đó thông qua các phương tiện truyền dẫn tạo thành một hệ thống cho phép người dùng chia sẻ tài nguyên.
 
+ Các kiểu nối mạng:
 


b) Các thành phần của mạng
 
Các thành phần chủ yếu của mạng bao gồm:
 
+ Các thiết bị đầu cuối như máy tính, máy in,... kết nối với nhau tạo thành mạng;
 
+ Môi trường truyền dẫn (các loại dây dẫn, sóng điện từ, bức xạ hồng ngoại, sóng truyền qua vệ tinh,..) cho phép các tín hiệu truyền qua đó; 
 
+ Các thiết bị kết nối mạng (hay gọi là thiết bị mạng: môđem, hub, switch,...) cùng môi trường truyền dẫn có nhiệm vụ kết nối các thiết bị đầu cuối trong phạm vi mạng;

+ Giao thức truyền thông (protocol) là tập hợp các quy tắc quy định cách trao đổi thông tin giữa các thiết bị gửi và nhận dữ liệu trên mạng.
 
3. Phân loại mạng máy tính
 
a. Mạng có dây và mạng không dây
 
+ Mạng có dây sử dụng môi trường truyền dẫn là các dây dẫn (cáp đồng; trục, cáp xoắn, cáp quang,...);

+ Mạng không dây sử dụng môi trường truyền dẫn không dây (các loại sóng điện từ, bức xạ hồng ngoại,...);

b) Mạng cục bộ và mạng diện rộng
 
+ Mạng cục bộ (LAN - Local Area Network) chỉ hệ thống máy tính được kết nối trong phạm vi hẹp như một văn phòng, toà nhà,...
 
+ Mạng diện rộng (WAN - Wide Area Network) chỉ hệ thống máy tính được kết nối trong phạm vi rộng như phạm vi một tỉnh, khu công nghiệp, một quốc gia hay có quy mô toàn cầu. WAN được kết nối bởi các LAN.
 
4. Vai trò của máy tính trong mạng
 
+ Mô hình mạng máy tính phổ biến là mô hình khách-chủ (client-server);
+  Có hai loại máy tính, đó là: máy chủ và máy trạm.
 
a) Máy chủ (server)
 
Máy chủ là máy tính có cấu hình mạnh, được cài đặt các chương trình dùng để điều khiển toàn bộ việc quản lí và phân bổ các tài nguyên trên mạng với mục đích dùng chung.
 
b) Máy trạm (Client, workstation)
 
Máy trạm là các máy tính sử dụng tài nguyên của mạng do máy chủ cung cấp.
 
5. Lợi ích của mạng máy tính
 
Các lợi ích của mạng máy tính, đó là:
 
+ Dùng chung dữ liệu: có thể sao chép dữ liệu từ máy này sang máy khác hoặc lưu dữ liệu tập trung ở máy chủ, từ đó người dùng trên mạng có thể truy cập đến khi cần thiết;
 
+ Dùng chung các thiết bị phần cứng: Chia sẻ máy in, bộ nhớ, các ổ đĩa và nhiều thiết bị khác đề người dùng trên mạng có thể dùng chung;
 
+ Dùng chung các phần mềm: ta có thể cài đặt phần mềm lên máy tính để người dùng trên mạng dùng chung. Nó sẽ giúp tiết kiệm đáng kể;
 
+ Trao đổi thông tin: Ta có thể trao đổi thông tin giữa các máy tính thông qua thư điện tử (e-mail) hoặc phần mềm trò chuyện trực tuyến (chat).
 
GHI NHỚ
 
1. Mạng máy tính là tập hợp các máy tính được kết nổi với nhau cho phép dùng chung các tài nguyên như dữ liệu, phần mềm, các thiết bị phần cứng,..

2. Tuỳ theo cách két nối và phạm vi mạng mà người ta phân loại mạng máy tính thành mạng có dây và mạng không dây; mạng LAN và mạng WAN.
 
3. Mô hình mạng phố biến là mô hình khách-chủ. Các máy tính trong mạng kết nối theo mô hình này được chia thành hai loại chính: máy chủ và máy trạm.
 
B. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP
 
I. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP CƠ BẢN
 
1. Mạng máy tính là gì? Hãy nêu các lợi ích của mạng máy tính.
 
2. Mạng máy tính có mấy thành phần cơ bản? Các thành phần đó là gì?
 
3. Tiêu chí nào được dùng để phân biệt mạng LAN và mạng WAN.
 
4. Hãy cho biết sự giống nhau và khác nhau giữa mạng LAN và mạng WAN.
 
5. Hãy nêu một số thiết bị có thể kết nối vào mạng đề trở thành tài nguyên dùng chung?
 
6. Hãy cho biết sự khác nhau về vai trò của máy chủ với máy trạm trên mạng máy tính.
 
7. Theo em, các mạng dưới đây có thể xếp vào những loại nào?
a) Năm máy tính cá nhân và một máy in trong phòng được nối với nhau bằng dây cáp mạng để dùng chung máy in.
b) Một máy tính ở Hà Nội kết nối với một máy tính ở Thành phố Hồ Chí Minh để có thể sao chép các tệp và gửi thư điện tử.
c) Hơn 100 máy tính ở ba tầng liền nhau của một toà nhà cao tầng, được nối với nhau bàng dây cáp mạng để chia sẻ dữ liệu và máy in.
 
Hướng dẫn trả lời câu hỏi và bài tập
 
1. Mạng máy tính. Các lợi ích của mạng máy tính.
 
+ Mạng máy tính là tập hợp các máy tính được kết nối với nhau cho phép dùng chung các tài nguyên như dữ liệu, phần mềm, các thiết bị phần cứng,...
 
+ Các lợi ích của mạng máy tính, đó là:
 
- Dùng chung dữ liệu: có thể sao chép dữ liệu từ máy này sang máy khác hoặc lưu dữ liệu tập trung ở máy chủ, từ đó người dùng trên mạng có thể truy cập đến khi cần thiết;

- Dùng chung các thiết bị phần cứng: Chia sẻ máy in, bộ nhớ, các ổ đĩa và nhiều thiết bị khác để người dùng trên mạng có thể dùng chung;
 
- Dùng chung các phần mềm: Có thể cài đặt phần mềm lên máy tính để người dùng trên mạng dùng chung. Nó sẽ giúp tiết kiệm đáng kể;
 
- Trao đổi thông tin: Có thể trao đổi thông tin giữa các máy tính thông qua thư điện tử (e-mail) hoặc phần mềm trò chuyện trực tuyến (chat).
 
2. Các thành phần cơ bản của mạng máy tính.
 
Các thành phần cơ bản của mạng máy tính:
 
+ Các thiết bị đầu cuối như máy tính, máy in,... kết nối với nhau tạo thành mạng;
 
+ Môi trường truyền dẫn (các loại dây dẫn, sóng điện từ, bức xạ hồng ngoại, sóng truyền qua vệ tinh,..) cho phép các tín hiệu truyền qua đó;
 
+ Các thiết bị kết nối mạng (hay gọi là thiết bị mạng: môđem, hub, switch,...) cùng môi trường truyền dẫn có nhiệm vụ kết nối các thiết bị đầu cuối trong phạm vi mạng;
 
+ Giao thức truyền thông (protocol) là tập hợp các quy tắc quy định cách trao đổi thông tin giữa các thiết bị gửi và nhận dữ liệu trên mạng.
 
3. Các tiêu chí được dùng để phân biệt mạng LAN và mạng WAN
 
Các tiêu chí được dùng để phân biệt mạng LAN và mạng WAN đó là: dựa trên phạm vi địa lí. Mạng LAN là mạng mà hệ thống máy tính được kết nối trong phạm vi hẹp như một văn phòng, toà nhà,... Còn mạng WAN là mạng mà hệ thống máy tính được kết nối trong phạm vi rộng như phạm vi một tỉnh, khu công nghiệp, một quốc gia hay có quy mô toàn cầu.
 
4. Sự giống nhau và khác nhau giữa mạng LAN và mạng WAN
 
a) Giống nhau
 
Mạng LAN và WAN đều là hai mạng được phân loại theo phạm vi địa lí.
 
Từ đó ta nhận thấy rằng, mạng LAN là mạng kết nối nhũng máy tính ở gần nhau còn WAN kết nối những máy tính ở cách xa nhau một khoảng cách lớn và thông thường liên kết các mạng LAN.
 
b) Khác nhau
 
Bảng so sánh sự khác nhau của LAN và WAN:
 

 
5. Một số thiết bị có thể kết nối vào mạng đề trở thành tài nguyên dùng chung., đó là máy in mạng, bộ nhớ, các ổ đĩa,...
 
6. Sự khác nhau về vai trò của máy chủ với máy trạm trên mạng máy tính, đó là máy chủ thường dùng để cài đặt các chương trình để điều khiển toàn bộ việc quản lí và phân bổ các tài nguyên trên mạng với mục đích dùng chung. Còn máy trạm là máy sử dụng tài nguyên của máy chủ cung cấp.
 
7. Xếp các mạng vào những loại như sau:
 
a) Mạng LAN

b) Mạng WAN

c) Mạng WAN.
 
II. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP NÂNG CAO
 
1. Vì sao người ta lại chọn giải pháp khi kết nối các máy tính lại thành mạng máy tính.
 
2. Ngoài hai mạng LAN và WAN, em còn biết những mạng nào? Chức năng hình thức kết nối của chúng.
 
3. Để các máy tính và các thiết bị trên mạng liên lạc được với nhau, chúng ta cần có những thành phần nào?
 
4. Hãy nêu ưu nhược điểm của mạng không dây.

5. Hãy nêu những ưu, nhược điểm của ba hình thức kết nối mạng có dây: đường thẳng, vòng và hình sao?