CÁI GÌ QUÝ NHẤT?
Một hôm, trên đường đi học về, Hùng, Quý và Nam trao đổi với nhau xem ở trên đời này, cái gì quý nhất.
Hùng nói: “Theo tớ, quý nhất là lúa gạo. Các cậu có thấy ai không ăn mà sống được không?”
Quý và Nam cho là có lí. Nhưng đi được mươi bước, Quý vội reo lên: “Bạn Hùng nói không đúng. Quý nhất phải là vàng. Mọi người chẳng thường nói quý như vàng là gì? Có vàng là có tiền. Có tiền sẽ mua được lúa gạo!”
Nam vội tiếp ngay: “Quý nhất là thì giờ. Thầy giáo thường nói thì giờ quý hơn vàng bạc. Có thì giờ mới làm ra lúa gạo, vàng bạc!”
Cuộc tranh luận thật sôi nổi, người nào cũng có lí, không ai chịu ai. Hôm sau, ba bạn đến nhờ thầy giáo phân giải.
Nghe xong, thầy mỉm cười rồi nói:
- Lúa gạo quý vì ta phải đổ bao mồ hôi mới làm ra được. Vàng rất quý vì nó rất đắt và hiếm. Còn thì giờ đã qua đi thì không lấy lại được, đáng quý lắm. Nhưng lúa gạo, vàng bạc, thì giờ vẫn chưa phải là quý nhất. Ai làm ra lúa gạo, vàng bạc, ai biết dùng thì giờ? Đó chính là người lao động, các em ạ. Không có người lao động thì không có lúa gạo, không có vàng bạc, nghĩa là mọi thứ khác đều không có, và thì giờ cũng trôi qua một cách vô vị mà thôi.
Trịnh Mạnh
a) Các bạn Hùng, Quý, Nam tranh luận về vấn đề gì?
Các bạn tranh luận: Cái gì quý nhất?
b) Ý kiến của bạn như thế nào? Lí lẽ đưa ra để bảo vệ ý kiến đó ra sao?
Ý kiến của mỗi bạn lí lẽ đưa ra để bảo vệ ý kiến
Hùng: Quý nhất là lúa gạo. - Có ăn mới sống được.
Quý: Quý nhất là vàng. - Có vàng là có tiền, mua được lúa gạo.
Nam: Quý nhất là thì giờ. - Có thì giờ mới làm ra lúa gạo, vàng bạc
c) Thầy giáo muốn thuyết phục Hùng, Quý, Nam công nhận điều gì?
Thầy giáo muốn thuyết phục Hùng, Quý, Nam công nhận người lao động là quý nhất.
d) Thầy đã lập luận như thế nào? Cách nói của thầy thế hiện thái độ tranh luận như thế nào?
- Thầy đã lập luận: Lúa gạo, vàng, thì giờ đều quý nhưng chưa phải là quý nhất. Không có người lao động thì không có lúa gạo, không có vàng bạc, nghĩa là mọi thứ khác đều không có, và thì giờ cũng trôi qua một cách vô vị mà thôi.
- Cách nói của thầy thể hiện thái độ tranh luận là: Thầy rất tôn trọng người đối thoại. Thầy giải thích có tình có lí. Cụ thể:
+ Thầy công nhận những thứ Hùng, Quý, Nam nêu ra đều đáng quý (lập luận có tình).
+ Nêu câu hỏi: “Ai làm ra lúa gạo, ai biết dùng thì giờ?”, rồi thầy ôn tồn giảng giải để thuyết phục ba học sinh (lập luận có lí).
Đề thi học kì 2 môn Lịch sử & Địa lí lớp 5 (Đề 4)
Phân tích bài thơ Cây chuối của Nguyễn Trãi
Phân tích ý nghĩa truyện cổ tích Trầu cau