Giải bài tập SGK Tiếng Việt 4, Tập làm văn: Kể lại lời nói ý nghĩ của nhân vật

Câu 1. Tìm những câu ghi lại lời nói và ý nghĩ của cậu bé trong truyện Người ăn xin.

Câu 2. Lời nói và ý nghĩ của cậu bé nói lên điều gì về cậu?

Câu 3. Lời nói, ý nghĩ của ông lão ăn xin trong hai cách kể sau đây có gì khác nhau?

a) - Cháu ơi, cảm ơn cháu! Như vậy là cháu đã cho lão rồi. - ông lão nói bằng giọng khản đặc.

b) Bằng giọng khản đặc, ông lão cảm ơn tôi và nói rằng như vậy là tôi đã cho ông rồi.

Trả lời:

Câu 1. Những câu ghi lại lời nói và ý nghĩ của cậu bé trong truyện Người ăn xin.

a) Những câu ghi lại ý nghĩ:

- Chao ôi! Cảnh nghèo đói đã gặm nát con người đau khổ kia thành xấu xí biết dường nào!

- Cả tôi nữa, tôi cũng vừa nhận được chút gì của ông lão.

b) Câu ghi lại lời nói:

- Ông đừng giận cháu, cháu không có gì để cho ông cả.

Câu 2. Lời nói và ý nghĩ của cậu bé cho thấy cậu là người giàu lòng nhân ái, biết thương người nghèo khó.

Câu 3. Lời nói và ý nghĩ của ông lão ăn xin.

Cách 1: Dẫn trực tiếp. Đây là nguyên văn lời của ông lão ăn xin. Vì vậy ông xưng lão và gọi cậu bé bằng cháu.

Cách 2: Dẫn gián tiếp. Người viết, người kể xưng tôi, gọi người ăn xin là ông lão.

Lời giải phần Luyện tập SGK Tiếng Việt 4 trang 32

Câu 1 (trang 32 sgk Tiếng Việt 4): Tìm lời dẫn trực tiếp và lời dẫn gián tiếp trong đoạn văn đã cho (SGK TV4, tập 1, trang 32)

Ba cậu bé rủ nhau vào rừng. Vì mải chơi nên các cậu về khá muộn. Ba cậu bàn nhau xem nên nói thế nào để bố mẹ khỏi mắng. Cậu bé thứ nhất định nói dối là bị chó sói đuổi.

Cậu thứ hai bảo:

- Còn tớ, tớ sẽ nói là đang đi thì gặp ông ngoại.

- Theo tớ, tốt nhất là chúng mình nhận lỗi với bố mẹ. - Cậu thứ ba bàn.

Trả lời:

- Lời dẫn trực tiếp:

+ Còn tớ, tó sẽ nói là đang đi thì gặp ông ngoại.

+ Theo tớ tốt nhất là chúng mình nhận lỗi với bố mẹ.

- Lời dẫn gián tiếp.

+ (Cậu bé thứ nhất định nói dối là) bị chó sói đuổi

Câu 2 (trang 32 sgk Tiếng Việt 4): Chuyển lời dẫn gián tiếp trong đoạn văn sau thành lời dẫn trực tiếp (SGK TV4, tập 1, trang 32)

Vua nhìn thấy những miếng trầu têm rất khéo bèn hỏi bà hàng nước xem trầu đó ai têm. Bà lão bảo chính tay bà têm. Vua gặng hỏi mãi, bà lão đành nói thật là con gái bà têm.

Trả lời:

Vua nhìn thấy những miếng trầu têm rất khéo bèn hỏi bà hàng nước:

- Cụ ơi! Những miếng trầu này ai têm đấy ạ!

Bà lão liền nói:

- Chính tôi têm đấy ạ!

Nghe bà cụ nói vậy, nhà vua vẫn không tin, gặng hỏi mãi. Lát sau bà cụ mới thú thật:

- Trầu này do con gái lão têm đây.

Câu 3 (trang 33 sgk Tiếng Việt 4): Chuyển lời dẫn trực tiếp trong đoạn văn sau thành lời dẫn trực tiếp (SGK TV4, tập 1, trang 33)

- Bác thợ hỏi Hòe:

- Cháu có thích làm thợ xây không?

Hòe đáp:

- Cháu thích lắm!

Trả lời:

"Bác thợ hỏi Hòe xem cậu có thích làm thợ xây không thì cậu nói, cậu rất thích".