Giáo án Ngữ Văn 9, Tiết 121 – Tập làm văn: Nghị luận về tác phẩm truyện hoặc đoạn trích

I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
- HS hiểu được thế nào là nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích ).
    - Nắm vững các yêu cầu đối với một bài văn nghị luận về một tác phẩm truyện
(hoặc đoạn trích ).
2. Kĩ năng:
- Rèn kĩ năng phân tích, nhận xét và thực hành cho HS.
3. Thái độ:
- Bồi dưỡng cho HS ý thức tự giác, tích cực học tập để viết các bài TLV hiệu quả.
4. Định hướng phát triển năng lực:
- Tiếp nhận văn bản, hợp tác, cảm thụ, thưởng thức tác phẩm.
II. CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên: - Giáo án; SGK, SGV.
2. Học sinh: - Đọc và chuẩn bị trước bài theo câu hỏi SGK.
3. Phương pháp: Thuyết trình, vấn đáp, nêu vấn đề, gợi mở.
 III. TIẾN TRÌNH DẠY- HỌC:

Hoạt động của thầy và trò	Nội dung
A. Hoạt động khởi động - Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng khởi cho hs. - Phương pháp: Đàm thoại, thuyết trình. - Thời gian: 5p + Ổn định tổ chức:……………………Vắng :……………………………………… + Kiểm tra bài cũ: Hãy nêu các bước tiến hành một bài văn nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí? + Giới thiệu bài mới: - Điều chỉnh: …………………………………………………………………………
B.Hình thành kiến thức mới. Hoạt động 1: HDHS tìm hiểu về bài nghị luận về một tác phẩm truyện hoặc đoạn trích: - Mục tiêu: Biết được về kiểu bài nghị luận về một tác phẩm hoặc đoạn trích. - Phương pháp: Đàm thoại , thuyết trình, thảo luận. - Thời gian: 14p - Điều chỉnh:...................................................................................................................
HS Quan sát SGK: GV: Yêu cầu HS đọc ví dụ SGK. ? Vấn đề nghị luận của bài là gì? HS: ( Trả lời )       GV: ? Hãy đặt cho bài viết một nhan đề khác? HS: (- Hình ảnh anh thanh niên làm công tác khí tượng trong “ Lặng lẽ Sapa”. ) GV: ? Hãy tìm luận điểm trong 5 đoạn văn? HS: ( Trả lời ) GV: ? Các đoạn văn trên được trình bày theo cách diễn dịch hay quy nạp? HS: ( - Đoạn 1,5-> Quy nạp       - Đoạn 2,3,4-> Diễn dịch ) GV: ? Em có nhận xét gì về cách lập luận của tác giả? HS: ( Trả lời ) GV: Nhận xét, bổ sung. ? Luận cứ lấy từ đâu? HS: ( Trả lời ) GV: Nhận xét. ? Thế nào là nghị luận về một tác phẩm truyện hoặc đoạn trích? HS: ( Trả lời ) GV: Nhận xét, chốt ý. -> Gọi HS đọc ghi nhớ ( SGK/63 ) HS: ( Đọc ghi nhớ)	I. Tìm hiểu bài nghị luận về một tác phẩm truyện hoặc đoạn trích:   1. Ví dụ:  ( SGK/61, 63 ) - Vẻ đẹp của nhân vật anh thanh niên. - L.điểm 1: Dù được miêu tả…khó phai mờ. - L.điểm 2: Trước tiên,...của mình. - L.điểm 3: Nhưng anh thanh niên...chu đáo. - L.điểm 4: Công việc vất vả...khiêm tốn. - L.điểm 5: Cuộc sống của chúng ta...đáng tin yêu  2. Nhận xét: - Mỗi luận điểm đều được phân tích, chứng minh một cách thuyết phục, hấp dẫn người đọc. - Các luận cứ xác đáng, sinh động ( H/ ảnh, chi tiết đặc sắc của tác phẩm )  3. Kết luận: - Trình bày nhận xét, đánh giá của mình về nhân vật, sự kiện, chủ đề hay nghệ thuật của một tác phẩm. * Ghi nhớ: ( SGK/63)
Hoạt động 2: HDHS luyện tập - Mục tiêu: Thực hành kiến thức. - Phương pháp: Thuyết trình, vấn đáp, gợi mở. - Thời gian: 20p - Điều chỉnh:....................................................................................................................
GV: Yêu cầu HS đọc bài tập. HS: Hoạt động nhóm nhỏ ( 2 người ) -> Đại diện nhóm trình bày. - Nhóm khác bổ sung. GV: Nhận xét, chốt lại.	II. Luyện tập: - Vấn đề nghị luận: Tình thế lựa chọn sống- chết và vẻ đẹp tâm hồn của nhân vệt lão Hạc. - Luận điểm: " Từ việc miêu tả... từ đầu” -> Tác giả tập trung phân tích những diễn biến trong nội tâm nhân vật vì đó là việc chuẩn bị cho một cái chết dữ dội của nhân vật. -> Cái chết là kết quả của một cuộc chiến đấu giằng xé trong tâm hồn nhân vật.
C. Hoạt động luyện tập. - Mục tiêu: Củng cố kiến thức. - Phương pháp: Đàm thoại, thảo luận, thực hành - Thời gian: 3p ? Thế nào là nghị luận về một tác phẩm truyện hoặc đoạn trích? - Điều chỉnh:.................................................................................................................
D. Hoạt động ứng dụng - Mục tiêu: Vận dụng kiến thức nêu nội dung bài học. - Phương pháp: Đàm thoại, thảo luận. - Thời gian: 2p ? Nêu lại khái niệm. - Điều chỉnh:..................................................................................................................
E. Hoạt động tìm tòi mở rộng - Mục tiêu: Giúp Học sinh mở rộng kiến thức. - Phương pháp: Tư duy - Thời gian: 1p + Học bài, chuẩn bị bài: Cách làm bài văn nghị luận về tác phẩm truyện hoặc đoạn trích. - Điều chỉnh:.................................................................................................................