Miêu tả kể lại chuyến đi liên lạc lần cuối cùng và sự hi sinh của Lượm

Ngày ấy, khi giặc Pháp đánh đến Huế, Lượm là một chú bé loắt choắt, đeo cái xắc bé xíu. Đặc biệt, thích đội nghiêng chiếc mũ ca lô trên đầu, vừa huýt sáo, vừa nhảy chân sáo trên đường, nom hệt như một chú chim chích. Lượm làm liên lạc cho các anh cán bộ ở Mang Cá. Rất nhiều lần cậu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Nhưng trong lần cuối cùng đưa liên lạc để về chiến khu mới, cậu đã ra đi mãi mãi. Chuyện là thế này:

Bộ đội ta đã chuẩn bị một cuộc hành quân đánh vào cơ quan đầu não của địch, các chú trong ban chỉ huy địa phương họp khẩn để đề ra phương án tác chiến. Sau nhiều giờ căng thẳng, cuộc họp đã hoàn tất, phương án chiến đấu đã được thống nhất, cần phải đưa gấp về trên xin chỉ thị. Như mọi lần công văn lại được giao cho đồng chí Lượm. Khác với mọi lần trước, lần này địch cũng đánh hơi được sự chuẩn bị của ta nên cho canh phòng cẩn mật, các cơ sở liên tục bị phục kích đánh phá. Trên đường đi liên lạc lại phải băng qua đồn dịch, rất nguy hiểm. Nhưng vì công văn "thượng khẩn" nên Lượm không ngần ngại bỏ thư vào xắc, đội mũ ca lô sẵn sàng. Mặc bom, mặc đạn, cứ thế Lượm chạy vụt đi, mà không biết rằng hiểm nguy đang chực chờ phía trước.
 
Từ xa, mọi người vẫn trông thấy cái mũ ca lô nhấp nhô trên đồng lúa như thể vừa đi vừa nhảy, vừa huýt sáo của Lượm. Bỗng từ phía đồn dịch một chớp đỏ lóe lên, rồi một tiếng nổ “đoòng” vọng lại. Cái mũ ca lô biến mất, Lượm ngã xuống, máu đỏ thấm ướt ngực, nét mặt thanh thản như là đang ngủ. Một tay nắm chặt bức thư như hình ảnh một chiến sĩ quyết tâm bảo vệ đến cùng nền độc lập của dân tộc. Tay kia nắm chặt bụi lúa bên đường. Đồng lúa đang trổ đòng đòng, hương thơm ngào ngạt như ôm ấp cho Lượm say giấc. Lượm đã hi sinh anh dũng. Cái chết của Lượm như một lời thúc dục nhân dân ta quyết tâm chiến đấu, giành lấy độc lập tự do.
 
Lượm ra đi mãi mãi nhưng đã để lại trong tâm trí lớp lớp các chiến sĩ trẻ về một gương anh hùng nhỏ tuổi gan dạ, “vì nước quên thân” cho hoà bình của Tổ quốc thân yêu.