Đông Hồ còn gọi là làng Hồ, thuộc huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh. Tranh làng Hồ là tranh dân gian do các nghệ nhân dân gian khắc ván gỗ in trên giấy dó có phết một lớp điệp óng a óng ánh. Tranh Đông Hồ được treo trong ngày Tết cổ truyền mà ai cũng thích nhất là trẻ con. Các tranh: Tố nữ. Thầy đồ cóc, Đám cưới chuột, Hứng dừa, Đánh đu,... rất ngộ nghĩnh, hấp dẫn.
Bài văn “Tranh làng Hồ” thể hiện một cách viết rất tài hoa của nhà văn Nguyễn Tuân.
Nguyễn Tuân cho biết khi còn nhỏ đã thích những tranh lợn, gà, chuột, ếch, tranh cây dừa, tranh tố nữ cửa làng Hồ. Khi đứng trước những bức tranh bày bán trên các lề phố Hà Nội trong dịp Tết, Nguyễn Tuân cho biết lòng ông “thấm thía một nỗi biết ơn đối với những người nghệ sĩ tạo hình của nhân dân”. Cuộc sống dân dã thấm vào tranh làng Hồ “càng ngắm càng thấy thấy đậm đà, lành mạnh, hóm hỉnh vả tươi vui”. Với Nguyễn Tuân thì những khoáy âm dương của con lợn ráy trong tranh “rất có duyên”, đàn gà con thì “tưng bừng như ca múa bên gà mái mẹ”.
Nguyễn Tuân là một nghệ sĩ am hiểu sâu sắc các loại hình nghệ thuật, ở đây ông đưa ra nhiều nhận xét, đánh giá lí thú về màu sắc, vê nghệ thuật trang trí trên các tranh làng Hồ. “Màu đen rất Việt Nam” được luyện bằng bột than của rơm bếp, than cói chiếu, than của “lá tre mùa thu rụng lá”. Màu trắng điệp “nhấp nhánh muôn ngàn hạt phấn” làm tăng thêm “vẻ thâm thúy” cho khuôn mặt, tăng thêm “sống động” cho dáng người trong tranh. Ông khen tranh tố nữ "áo màu, quần hoa chanh, nền đen lĩnh của một thứ màu đen rất Việt Nam”.
Nói tóm lại, sự đánh giá, bình phẩm của Nguyễn Tuân rất chính xác, tinh tế; lối viết rất tài hoa. Ông đã giúp chúng ta yêu hơn, trân trọng hơn tranh làng Hồ - vốn cổ về hội họa của dân tộc.
Đề thi học kì 2 môn Lịch sử & Địa lí lớp 5 (Đề 4)